ĐỊA CHI : CON GIÁP THÂN

===

Ví von về khỉ

– Khỉ mốc

– Khỉ khô

– Khỉ cùi

– Khí gió

Chửi nhau, gọi nhau :

– Đồ khỉ gió

– Đồ khỉ mốc

===

Khỉ không phải là loài thuần hoá hay thích sống gần với người như trâu, lợn, gà, mèo, chó. Khỉ sống ở nơi mà rừng có cây cối tự nhiên mà chúng ta goi là “xứ khỉ ho cò gáy”

– Xứ khỉ ho cò gáy

– Xứ chim kêu vượn hú

Hổ cũng là loài hoang dã sống trong rừng nhưng hổ vì nhu cầu săn mồi cũng vẫn có thể mò vào khu người hổ, còn khỉ thì không. Cho nên chỉ có chúng ta đi vào rừng gặp khỉ chứ khỉ không đi vào làng mạc thị trấn gặp người

– “Tháng ba cơm gói ra Hòn,

Muốn ăn trứng nhạn phải lòn Hang Mai”

Mai cũng là tên của khỉ, hang mai là hang khỉ.

===

– Dạy khỉ leo dây : Leo cây là bản năng của khỉ, không cần dạy.

– “Vượn lìa cây có ngày vượn rũ.

Anh xa nàng mặt ủ mày chau. “

Vượn ăn quả cây, sống trên cây, vượn không thể sống trong môi trường không có cây cối. Nhưng con vượn lúc nào cũng rũ tay và chau mày, không phải thiếu ăn, thiếu môi trường sống mà vì đây là dáng vẻ của nó mà thôi. Chúng ta thường không mô tả con khỉ như một kẻ yêu đương lãng mạn, nhưng người tuổi khỉ có nhu cầu song hành với người mình yêu, và một khi đã yêu mà phải xa vắng người yêu thì sẽ thực sự ủ rũ.

===

– Làm tuồng mặt con khọn : con khọn là con khỉ

– Làm mặt khỉ : là làm mặt nhăn nhó khó coi

– Rầu rĩ như khỉ chết con : con khỉ trông mặt lúc nào cũng nhăn nhó, như là con nó bị chết

– Nhăn nhó như khỉ ăn gừng/mặt nhăn như khỉ ăn ớt : khỉ lúc nào mặt cũng nhăn, dù nó không bao giờ ăn ớt hay ăn gừng nên hai sự việc này không liên quan

Rất nhiều câu tuc ngữ về 12 con giáp sử dụng kỹ thuật miêu tả 12 con giáp như là một thứ không thể xảy ra hoặc một thứ không liên quan, để cho chúng ta thấy sự không hiểu biết của con người về các loài vật.

Hầu hết các câu tục ngữ về rắn là mô tả trạng thái vô minh của con người về rắn, và rất nhiều câu về con khỉ cũng như vây, dù bề ngoài có vẻ người và khỉ rất giống nhau, và khỉ không có gì là khó hiểu cả.

===

– Chai như đít khỉ : Đít bị chai khi phải ngồi nhiều quá và khỉ là con chẳng bao giờ ngồi yên, nên hai sự việc này chả liên quan gì đến nhau. Nhưng câu này nói về khả năng tự vân hành, kiểu tăng đông mà cũng là năng động, của khỉ.

– Khỉ lại hoàn khỉ, mèo lại hoàn mèo : Bản chất gốc của một sẽ luôn luôn vận hành trong mỗi con người, bên dưới bất kỳ vẻ bề ngoài trong một hoành cảnh nhất định nào đó, chừng nào con người còn có cơ hội tiếp tục vận hành. Điều này tiêu biểu với con khỉ và con mèo, là những con mạnh về năng lực tự thân vận hành trong mọi không thời gian.

Mèo và khỉ đều có năng lực Phân thân âm dương bên trong chính nó, và chính vì vậy nó có năng lực tự vân hành trong chính nó. Điều này khác với con hổ là thống nhất âm dương trong chính nó và con rồng là song hành âm dương trong chính nó.

===

– Khỉ chê khỉ đỏ đít :

Thân là một trong các tuổi có năng lực vận hành tự thân tốt nhất, một nguyên nhân là nó có năng lực tự quan sát đồng loại, và quan chiếu và thay đổi chính nó.

Con khỉ không tự quan sát được đít mình nhưng nó quan sát con khác và thấy đít con khác. Khỉ chê khỉ đỏ đít là cách khỉ quan sát nhau, so sánh với nhau, nối đuôi nhau, đi theo nhau một cách tinh thần, linh hoạt. Còn đít của nó đỏ hay trắng không quan trọng, quan trọng là nó có năng lực tự tự vận hành theo kiểu đầu con này nối vào đít con kia, như con rắn biểu tương hình tròn hay hình số tám tự ngậm đuôi nó.

– Đười ươi giữ ống : Đười ươi là loài vận hành thông qua việc tạo và chuyển các luồng, nó không hợp với việc giữ một cái luồng duy nhất đi qua cái ống như là con rồng hay con rắn, là đặc trưng của con Thìn và Tỵ.

===

– Khỉ ngồi bàn độc : Khỉ là vật leo trèo và sống tập thể, nó không hợp ngồi một mình, yên ổn một chỗ, như người tuổi con Dần, đối xứng trực diện của Thân, trừ khi nó là khỉ độc, là con khỉ có tính chất hổ.

– Khinh khỉ mắc độc già/Khinh khỉ mắt độc :

Độc là loài khỉ dữ. Người ta khinh khỉ vì nó không loài là loài săn mồi, nên người ta tưởng rằng khỉ độc cơ bản không thể gây nguy hiểm cho con người.

Thân và Dần là hai địa chi đối xứng trực tiếp. Con khỉ hổ là khỉ độc. Con hổ tính khỉ là con kễnh, nó thích vui vẻ giải trí chứ không phải lúc nào cũng nghiêm túc, tâp trung, công việc căng thẳng như là phần lớn các con hổ.

– Rung cây nhát khỉ : Là việc làm vô ích vì khỉ sống trên cây và leo trèo cực giỏi. Việc nữa là khỉ không nổi tiếng về gan dạ hay dũng cảm như con hổ, nhưng nó lại là con vật thích những trò đùa nguy hiểm, nó không biết sợ. Nó sẵn sàng lại gần trêu hổ, một con vật ưu tĩnh lặng một mình … chỉ để cho vui, mà hổ cũng chẳng làm gì được nó.

Người ta bảo nhăn nhó như con khỉ, nhưng người ta cũng bảo

“Cười, cười cái con khỉ!”

“Đẹp, đẹp cái con khỉ!”

===

– Nuôi khỉ giữ nhà : Chó là con vật giữ nhà, ngược với con khỉ là con vật luôn di chuyển và sống trên cây, không hợp sống trong nhà.

– Chó chê khỉ lắm lông : Chó lắm lông hơn khỉ.

Tuổi Thân và Tuất vận hành đôi không hợp.

===

– Chuột chù che khỉ rằng hôi

Khỉ mới trả lời cả họ mày thơm

Chuột chù có mùi hôi.

Chuột và Khỉ là tam hợp, nhưng nếu chỉ có 2 con sẽ có quan hệ như trong câu ca dao.

===

– Nói hưu nói vượn

– Tán hưu tán vượn

– Trỏ hưu trỏ vượn

Hưu/hươu thoắt một cái đã nhảy sang chỗ khác, rồi lẩn vào cây cỏ. Vượn chỉ vươn tay thì thoắt một cái cũng đã truyền sang cành khác rồi.

Định vị, định nghĩa, đánh giá về những con người, sự vật, sự việc và hiện tượng, mà vận hành và chuyển quá nhanh, lại thoắt ẩn thoát hiện qua một trạng thái nhất thời của chúng thì kiểu gì cũng sai.

===

– Bao giờ cho khỉ đeo hoa,

Cho voi đánh sáp, cho gà nhuộm răng” :

Những sự việc không bao giờ xảy ra.

Thân & Dậu là hai năm tuổi liền nhau. Voi không xuất hiện trong Địa chi nhưng nó là con vật kết hợp vận hành của hai con Thân & Dậu, Dần & Mão, giống như là người sinh cuối năm Thân đầu năm Dậu hoặc cuối năm Dần đầu năm Mão.

===

Khỉ sống trên cao, trên cây, nơi không có nước đọng cho nên có câu

– Khỉ mốc, khỉ khô, khỉ cùi, khí gió

– “Tuổi Thân con khỉ lao chao

Nhảy qua nhảy lại té ào xuống mương” : Con khỉ leo trèo nhảy nhót trên cây suốt ngày, và sống trong rừng núi xa con người, nó không té mà cũng chẳng sống gần cái mương.

– “Thân con khỉ ăn bần

Chuyền qua chuyền lại té ùm xuống sông” : Khỉ ăn hoa quả tươi trên cây rừng, nên nó không ăn bẩn cũng chẳng thể nào rơi xuống sông

Người tuổi Thân cần ăn uống đồ tự nhiên, sạch sẽ và không rơi vào nhịp sống quá tăng động, luẩn quẩn, lặp đi lặp lại, không thì chẳng ai làm gì họ sẽ … tự té xuống mương xuống sông … vì suy thận.

Hai câu này noi về tâm quan trọng của việc giữ THẬN với người tuổi THÂN.

===

– “Người ta tuổi Ngọ tuổi Mùi

Em đây luống những ngậm ngùi tuổi Thân”

Đây là 3 năm tuổi liền nhau. Mỗi Tuổi có một cách vận hành đặc trưng, chả tuổi nào ngậm ngùi cả, cho dù con khỉ có vẻ có vẻ ngoài nhăn nhó không trèo núi đá vun vút như con dê hay chay như bay giống con ngựa, nhưng người tuổi Thân hay so sánh với người tuổi Ngọ và tuổi Mùi, vì người tuổi THÂN có vẻ phải tự thân vận động chứ không dựa được vào người khác như người tuổi Ngọ và tuổi Mùi, mặc dù người tuổi Ngọ và tuổi Mùi đã năng động là cũng rất năng động.

===