CỐC VŨ
Cốc Vũ là tiết khí cuối cùng của Mùa Xuân, sau tiết Thanh Minh và trước tiết Lập Hạ.
Cốc Vũ là vũ điệu cơn mưa hạt giống.
Vào mùa xuân các lưới xứ sở sẽ rung lên tạo nên một điệu nhạc của nước khí gọi là mây mưa; hay vũ đạo của phong thủy gọi là phong vũ. Các mảnh vườn, ruộng đồng, nương rẫy, ao hồ, đầm lầy, rừng, biển … nào nối được về đất gốc sẽ nhận được hạt giống xứ sở. Hạt giống, theo những cơn mưa với các vũ điệu xứ sở là Cốc Vũ.
Có rất nhiều tầng vũ điệu hạt giống
– vũ điệu của một hạt giống
– vũ điệu của giống loài,
– vũ điệu của đất nước khí lửa
– vũ điệu của Trái đất
hòa trộn vào nhau trong vũ điệu mưa.
Hình dung Trái đất xoay tròn xung quanh chính nó trong một vũ điệu Trái đất, rồi Mặt trăng lại xoay tròn xung quanh Trái đất trong vũ điệu Trái đất Mặt trăng, và cả Trái đất Mặt trăng lại xoay tròn quanh Mặt trời trong vũ điệu Trái đất Mặt trăng Mặt trời. Trong vũ điệu của Trái đất còn có Sao kim mà không chỉ xoay tròn quanh Mặt trời trên bầu trời mà còn xoay tròn quanh Mặt trời ở tâm sắt của Trái đất. Trái đất hay quả đất là quả mang hạt giống mà cũng là một vườn địa đàng mang trong mình nó cả một thế giới sự sống, thế giới hạt giống. Vũ điệu của Trái đất là Cốc Vũ.
Cốc Vũ là vũ điệu hạt giống của mọi giống loài sinh vật chứ không chỉ cây cối. Cốc Vũ cũng là hạt giống hay nhân của mọi loại quả cuả thế gian.
Hạt giống Cốc Vũ đến từ xứ sở này có thể xuất hiện cùng với đất, nước, khí và lửa chứ không chỉ ở trong đất như nhận thức thông thường của chúng ta, nhưng đặc biệt quan trọng là hạt giống xuất hiện cùng với mưa và sương
– Hạt giống trong đất
– – – Hạt giống trong lòng đất
– – – Hạt giống trên mặt đất
– – – Hạt giống do cây tung quả và hạt ra không trung thực chất vẫn bay trong lưới đất năng lượng bọc lấy cái cây
– Hạt giống trong nước
– – – Hạt giống theo luồng nước mưa
– – – Hạt giống theo nước đất, nước giếng
– – – Hạt giống theo nước mặt, nước sông. Nhiều vườn bãi gần sông, nước lên ngập đến khi rút sẽ xuất hiện nhiều cây mới.
– Hạt giống trong lửa
– – – Nhiều hạt giống có lửa mới nảy mầm như xạ đen hay thông
– Hạt giống trong khí
– – – Hạt giống bay theo gió
– – – Hat giống trong từ lưới xứ sở xuống các khu vườn và mảnh đất chính là Cốc Vũ
Cốc có nhiều nghĩa chung một gốc
– hang động trong lòng núi hoặc thung lũng, ví dụ sơn cốc
– thung lũng hai bên có núi cao, ví dụ hàm cốc
– cái am nhỏ cho người tu hành ở, vì người tu hành thường ở trong cốc, sau này chỗ người tu hành ở dù không phải trong hang núi vẫn gọi là cốc
– cốc là vật rỗng đựng nước, lúc không đựng nước thì lòng rỗng chứa khí
– cốc là hành động đập vào vật rỗng chứa khí và nước bên trong ví dụ cốc đầu
– cốc là tiếng phát ra khi đập vào vật rỗng chứa nước và khí ví dụ gõ cái cốc, kêu công cốc
– than đá xốp và rắn dùng trong luyện kim, than cốc (coke)
– chim phượng
– loài chim mỏ to ăn cá, họ bồ nông, ví dụ chim cốc
– hạt có tinh bột ví dụ ngũ cốc (đạo: lúa gạo; mạch: lúa mì; tắc: kê; thử: loại kê; túc: rau), tịch cốc
– một loại cây thân gỗ có quả chua ngọt và có xơ, tên khoa học là (Spondias cythera), cũng thường được gọi là cây cóc
– loài sâu hay làm tổ ở lá cây cốc bằng một thứ tơ vàng rút ở bụng ra, ví dụ sâu cốc
Từ ghép của “cốc”
– cốc cốc
– cốc đản
– cốc đế
– cốc láo
Cốc đầu thằng trọc không nể lòng ông sư
Cốc mò cò xơi
Cốc làm cho diệc nó xơi
Dì sẻ bé con
Ở nhà coi sóc
Chú cò chú cốc
Sắm sửa ra quân
Đêm hôm đi tuần
Đã có chú vạc
Già cốc đế
Thiếu tháng tám mất hoa ngư
Thiếu tháng tư mất hoa cốc
Thâm sơn cùng cốc
—0—
LẬP HẠ
Lập Hạ là lúc hạt giống Cốc Vũ của xứ sở chạm vào mặt đất tạo nên hạt giống bình thường mà chúng ta vẫn biết nhưng mang tinh thần xứ sở.
Hiện tượng này tạo nên những ngày lễ quan trọng nhất của tiết Lập Hạ, mà thường rơi vào đầu tháng Tư.
Trong các ngày lễ của tiết Lập Hạ, đặc biệt nhất là ngày mồng 8 tháng 4 âm lịch. Mưa của ngày mùng 8/4 âm lịch là mưa mang hạt giống xứ sở, nên nếu ngày này không có mưa thì mùa màng sẽ thất bát.
Nhớ ngày mồng tám tháng tư
Chín rồng lấy nước, gió mưa âm thầm
Chừng nầy đứng bóng giữa trưa
Bớ ông chủ ruộng sao chưa xuống đồng
Mồng tám tháng tư không mưa
Bỏ cả cày bừa mà lấp lúa đi
Mồng tám tháng tư không mưa
Bỏ cả cày bừa mà lấp lúa đi
Mồng tám tháng tư có mưa
Mẹ con sắm sửa cày bừa làm ăn
Lúa tháng năm trông trăng rằm tháng tám
Lúa tháng mười trông mùng tám tháng tư
Muốn ăn lúa tháng mười,
Trông trăng mùng tám tháng tư.
Mùng 8/4 cũng là lễ hội chùa Dâu, xã Thanh Khương, huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh ngày nay. Chùa Dâu thờ Pháp Vân, một trong tứ pháp của Phật Tổ Man Nương, cùng Pháp Vũ, Pháp Lôi, Pháp Điện. Ngoài ra còn có Pháp Phong. Trong lễ hội có nghi lễ cầu mưa vào nói chung ngày mồng 8 tháng 4 thường có mưa và phải có mưa mới thuận.
Râm râm hội Khám
U ám hội Dâu
Vỡ đầu hội Gióng
Hội Dâu đã tàn, hội Gióng đã tan
Ai còn hồng nhan thì về hội Bưởi
Mồng bảy hội Khám, mồng tám hội Dâu
Mồng chín đâu đâu trở về hội Gióng
Râm râm hội Khám
U ám hội Dâu
Vỡ đầu hội Gióng
Mồng 8 tháng 4 cũng là ngày đức Phật đản sinh trong vườn Lâm-Tỳ-Ni. Đức Phật vào đản sinh là một hạt giống và đạt chính quả vào ngày thành đạo.
