Có thể tất cả những người phụ nữ gồng gánh trách nhiệm bao nhiêu trách nhiệm với chồng con, gia đình, dòng họ, gia tiên nội ngoại, đã từng là những chị chưa chồng.
Có hai kiểu chị chưa chồng.
– Chị chưa chồng muốn lấy chồng, chị đi chơi mà vẫn gồng gánh ước mơ có chồng.
– Chị chưa chồng yêu thích tự do của mình hơn là ràng buộc gia đình, đàn ông chị coi rẻ như mớ rau, chi mua đàn ông để tiêu khiển như trò chơi thôi.
Cũng như đàn bà gồng gánh đi chợ mua đồ cho đàn con, chị chưa chồng cũng muốn gồng gánh mớ đàn ông mua ở chợ. Nhưng rồi quang đứt, sọt rơi, đàn ông bò lổm ngổm đi hết, bỏ lại chị chưa chồng chơi một mình, chẳng có đàn ông.
Chị bỏ vào lồng chị xách đi chơi
Ra đường nó đứt nó rơi
Nó bò lổm ngổm mỗi nơi một thằng
Mua bỏ vào lồng cho kiến nó tha
Ba trăm một mụ đàn bà
Mua về mà trải chiếu hoa cho ngồi
Chồng con chưa có, mẹ thời tính sao?
Con chim khách nó mách có hai bà mối
Mẹ ngồi thách cưới:
Tiền chẵn năm quan
Cau chẵn năm ngàn
Lợn béo năm con
Áo quần năm đôi
– Mẹ ơi, năm nay con hai mươi ba tuổi rồi
Chồng con chưa có mẹ thời tính sao?
Com chim khách nó mách có hai bà mối
Mẹ ngồi thách cưới:
Tiền chẵn ba quan
Cau chẵn ba ngàn
Lợn béo ba con
Áo quần ba đôi
– Mẹ ơi, năm nay con ba mươi hai tuổi rồi
Chồng con chưa có mẹ thời tính sao?
Con chim khách nó mách có hai bà mối
Mẹ ngồi thách cưới:
Tiền chẵn một quan
Cau chẵn một ngàn
Chó béo một con
Áo quần một đôi
– Mẹ ơi, năm nay con bốn mươi ba tuổi rồi
Chồng con vẫn hoàn chưa có… mẹ thời
Mẹ thời… cho không.
Em ra thách cưới, thách cheo với chàng
Xin chàng chín chiếc tàu sang
Mỗi tàu hai chiếc xà lan đi kèm
Tàu thì gạo trắng, gân bò
Tàu thì rượu nếp với vò rượu tăm
Lá đa hái giữa đêm rằm
Răng nanh thằng Cuội, râu cằm Thiên Lôi
Gan ruồi, mỡ muỗi cho tươi
Lại thêm chín chục con dơi góa chồng.
– Bà già đi chợ Cầu Đông
Bói xem một quẻ lấy chồng lợi chăng?
Thầy bói gieo quẻ nói rằng:
Lợi thì có lợi nhưng răng chẳng còn!
Bà già mua chồng không được, lấy chồng không được, thì chung chồng, giằng chồng, lộn chồng có được hay không ? Già rồi đâu còn sợ làm sai sẽ bị đòn như trẻ nhỏ, miễn là bà có được tý xíu chồng thì thôi.
– Sáng ngày đi chợ cầu Đông
Xem một quẻ bói lộn chồng được chăng
Thầy bói gieo quẻ nói rằng
Lộn thì lộn được nhưng năng phải đòn
Mồ cha đứa có sợ đòn
Miễn là lấy được chồng giòn thì thôi.
Cuối cùng, chị chưa chồng cũng đã có chồng
Trèo lên cây bưởi hái hoa
Bước xuống vườn cà hái nụ tầm xuân
Nụ tầm xuân nở ra xanh biếc
Em đã có chồng, anh tiếc lắm thay
Ba đồng một mớ trầu cay
Sao anh không hỏi những ngày còn không?
Bây giờ em đã có chồng
Như chim vào lồng như cá cắn câu
Cá cắn câu biết đâu mà gỡ
Chim vào lồng biết thuở nào ra
Nhưng mà lúc này chị lại tiếc nuối nhiều điều như anh người yêu cũ và những cuộc đi chơi thời còn là chim trời cá bể, chứ không phải là chim lồng cá chậu như bây giờ.
Những bài ca dao này nói về phụ nữ tiếng Vọng, phụ nữ sao Kim, thần Vệ nữ, yêu đương, độc lập, tự do và phóng khoáng.
