Phải chi cắt ruột đừng đau
Để em cắt ruột em trao anh mang về !
—o—
Tay cầm dao sắc cắt trái thanh trà
Cắt chưa tới ruột, biết thanh trà còn non
—o—
Tay cắt tay sao nỡ,
Ruột cắt ruột sao đành.
Lời anh thề nước biếc non xanh,
Theo anh cho trọn tử sanh tại trời
—o—
Cô kia cắt cỏ một mình
Cho anh cắt với chung tình làm đôi
Cô còn cắt nữa hay thôi?
Cho anh cắt với làm đôi vợ chồng
—o—
Hỡi cô cắt cỏ bên đê
Có nghe anh hò đứng dậy mà nghe
Nghe xong thì nói quê nhà
Có nhiều anh chị hay là mình em
CÁT – NĂNG LƯỢNG, TINH THẦN, XỨ SỞ
CÁT – BÁT HƯƠNG
– Cát bụi – Tro cát : Tro bát hương ban thờ đốt từ trấu và rơm
– Cát biển – Thuỷ cát : Cát trắng để cắm hương
Chàng khoe chàng lắm văn chương
Đố chàng biết cỏ bên đường bấy nhiêu
– Em về đếm cát bình hương
Bình hương bao nhiêu cát thì cỏ bên đường bấy nhiêu
CÁT BỤI
Trở về với cát bụi
—o—
Em nghĩ thân em như kiếng lấm lem cát bụi,
Ai đó lau chùi, biết tới buổi nào xong?
CÁT – NGHI LỄ
– Cát lễ : Lễ cắt bì (cắt bao quy đầu) là tục lệ Do Thái giáo và Hồi giáo, khi con trai thụ giáo đem cắt miếng da ở đầu sinh thực khí
– Nạp cát: ăn hỏi
– Rót cát hợp hôn
– Lễ sang cát, cải cát : bốc mả, chuyển mộ,
– Lễ cát táng : chôn cất người chết trong cát
– Cát kỵ : giỗ thường, giỗ lành, ngày giỗ sau ngày người mất từ 3 năm trở đi
– Cát đoạn : lễ cúng giải oan trong chùa
– Lễ đắp núi cát trong Tết Chôl Chnăm Thmây của người Khơ me
– 12 nghi lễ cát tường của người Ấn
CÁT – THEO NGUYÊN TỐ
– Thuỷ cát = cát ướt, cát dưới nước
Ghe bầu các lái đi buôn
Đêm khuya ngồi buồn, kể chuyện ngâm nga
Bắt từ Gia Định kể ra
Anh em thuận hòa ngoài Huế kể vô
Trên thời ngói lợp tòa đô
Dưới sông thủy cát ra vô dập dìu
Trên thời vua Thuấn, vua Nghiêu
Ngoài dân, trong triều tòa chính sửa sang
Trên thời ngói lợp tòa vàng
Dưới dân buôn bán nghênh ngang chật bờ
Này đoạn các lái trở vô
Thuận An là chốn thuyền đô ra vào
Vát ra một đỗi khơi cao
Ta sẽ lần vào thì tới Cửa Ông
Nay đà giáp phủ Thuận Phong
Hòn Am, Cửa Kiểng nằm trong thay là …
– Thổ cát = cát sa mạc, cát khô
CÁT – GƯƠNG, KÍNH
– Gương cát : gương nước in hình, gương phản chiếu, gương lấp lánh
CÁT – VẬN HÀNH
– Cát tường
– – – Bát Bảo Cát Tường của Phật gồm 8 loại pháp khí là: Lọng Bảo Cái, Song Ngư, Bình Báu, Hoa Sen, Tù Và, Kết Thắt Vô Tận, Tràng Phan Chiến Thắng và Bánh Xe Pháp Luân.
– Cát nhật : ngày tốt
– Cát kiết : giống như “cát kết” thành tinh thể đá
– Cát khai : vỡ tinh thể theo các mặt cắt
– Cát hung : giống như “cát khai”, là vỡ ma trận cát kiết thành các đơn vị hay đoạn
– Cát cứ : cắt ra mỗi người chiếm đóng một chỗ lập làm căn cứ
– Cát tuyến : đường thẳng cắt đường cong tại hai điểm
Giếng làng em vừa trong vừa mát
Đường làng em lắm cát dễ đi
Em ơi trang điểm làm chi?
Để cho anh phải sớm đi tối về
—o—
Nước Tây Hồ vừa trong vừa mát
Đường chợ Bưởi lắm cát dễ đi
Cô kia bóng bẩy làm chi
Để cho anh ấy đi đi về về.
—o—
Giếng Bình Đào vừa trong vừa mát
Đường Bình Đào lắm cát dễ đi
Em ơi má thắm làm chi
Để anh thương nhớ mấy con trăng ni không về
—o—
Giếng làng em vừa trong vừa mát
Đường làng em lắm cát dễ đi
Em ơi trang điểm làm chi?
Để cho anh phải sớm đi tối về
CÁT – THẦN TIÊN
– Tiên Cát : Vợ của Kinh Dương Vương, mẹ Lạc Long Quân
– Thần Cát : Chúa Tể Giấc mơ
– Sâu Cát, Xứ Cát (phim, truyện Dune)
– Thái Bạch Kim Tinh
– Thần Kim Quy
– Thuỷ Tinh Công chúa
– Quán Âm Thị Kính
– Đại Thế Chí Bồ Tát cũng là Linh Cát Bồ Tát
– Cát Tiên Ông : Theo truyền thuyết, Thái Thượng Lão Quân truyền Thái Bình Kinh cho Vu Cát, rồi Vu Cát truyền lại cho Bạch Hòa. Cát Huyền là Thái cực cát Tiên ông : 1 trong tứ đại thiên sư của đạo giáo, sau truyền dạy cho- Cát Hồng, bão phác tử tiểu tiên ông (cha là Cát Đễ)
XỨ CÁT
– Cát là xứ sở vật chất vô định hình một cách có trật tự và cát là xứ sở phản vật chất và xứ sở âm bản.
– Cát là xứ sở giữa các xứ sở. Cát định biên xứ sở nhưng lại vô định hình. Cát bắc cầu giữa các xứ sở. Hai thứ ấy ghép lại tạo nên cát tường.
– Cát là xứ sở của tiên. Bụi tiên là cát. Cát là xứ sở của cổ tích. Cát Tiên là xứ sở của tiên. Bát Tiên là tám vị tiên của xứ Cát Tiên, đại diện cho bát âm.
– Cát là xứ sở của chiêm bao. Chiêm bao là cái bao bằng cát. Người cát (Sandman) là chúa tế của giấc mơ, vì giấc mơ và cả ước mơ nữa làm nên từ cát.
– Cát là xứ sở chia cắt và hàn gắn.
– Cát là xứ sở của hố đen và hố trắng. Hố đen biến tất cả thành cát bụi và hố trắng từ cát bụi xây nên tất cả.
– Cát là xứ sở mà tất cả sự sống kết thúc và tất cả sự sống khởi đầu. Siêu thoát đơn giản là nhớ ra rằng mình đã là siêu cát và quay trở về lại trạng thái đó mà thôi.
– Cát là xứ sở của các dạng huyền thuật
– – – Biến hình – Tàng hình
– – – Thuật giả kim : kiến tạo và chuyển đổi từ vật chất này sang vật chất khác
– – – Đũa phép sử dụng bụi tiên để vận hành và hoàn thành bùa trú.
– – – Thuật độn thổ thuật đi trên mặt nước, trong lửa, trên trời, dưới bể …
Trong truyện Harry Potter : Đũa phép và quần áo tàng hình đều sử dụng bụi tiên để vận hành chuyển dịch cấu trúc, hình ảnh
Trong truyện “Alice ở xứ sở diệu kỳ”, cái hố thỏ mà Alice dùng để đi vào xứ sở diệu kỳ là cát, con thỏ cùng cả xứ sở ấy đều là cát. Trong truyện “Alice ở xứ sở gương”, chiếc gương chính là cát. Gương cát là cánh cổng bí mật giữa các cánh cửa, và bản thân gương cũng là một xứ sở.
Trong truyện Lọ Lem : Bà tiên đỡ đầu của Lọ Lem chuyển hoá chuột, bí đỏ trở thành anh đánh xe và xe ngựa, chuyển hoá quần áo Lọ Lem thành bụi, tái cầu trúc thành váy.
Trong chuyện Bạch Tuyết, chiếc gương thần của phù thuỷ chính là gương cát. Tuyết là một trong các dạng thù hình của cát. Tuyết là cát 6 cạnh bay 6 cánh. Bạch Tuyết chính là Tiên Cát.
Trong truyện Tấm Cám : Xác của cá bống được chôn ở 4 chân giường hoá thành cát bụi, rồi từ cát bụi túi tạo thành con ngựa, quần áo, hài cho Tấm dùng. Bột Cám và gạo Tấm đều là các cấu trúc vô định hình dạng cát. Cám và Tấm là âm dương của. nhau. Cám đại diện cho cấu trúc và mạc, còn Tấm đại diện cho sữa của hạt lúa, máu của sự sống, mà có năng lực chuyển hoá. liên tục của nước.
CÁT VẬT CHẤT
CÁT – KÍCH THƯỚC
– Cát mịn, nhỏ
Anh đi trên đường Ba Vát
Anh đạp cát, cát nhỏ
Anh đạp cỏ, cỏ mòn
Yêu nhau thời độ trăng tròn
Bây giờ trăng khuyết vẫn còn yêu nhau
CÁT THEO MÀU
– Cát vàng,
Trời xanh muối trắng cát vàng
Thứ gì cũng đẹp riêng nàng lầm than
—o—
Tiên Châu có bãi cát vàng
Có cầu Vạn Củi, có hàng dừa xanh
—o—
Sông Nha Trang cát vàng nước lục
Thảnh thơi con cá đục lội dọc lội ngang
Ðã nguyền cùng em giữ dạ đá vàng
Quý chi tách cà phê đen, ly sữa bò trắng
Anh nỡ phụ phàng nước non.
– Cát đen,
– Cát trắng
Yêu nhau thời mối thời manh
Tình trao cát trắng dâu xanh tốt gì
Bọt bèo chút phận nữ nhi
Miệng đời thị thị phi phi cực lòng
CÁT – THEO VÙNG
– Cát sông (cát xây dưng được) : cát nước
Lạc lò cò
Mò cuốc cuốc
Cò chân trước
Cuốc chân vàng
Sang đây chơi
Ngồi đây hát
Mỏ dính cát
Thì xuống sông
Bùn dính lông
Thì đi rửa
Chân giẫm lúa
Thì phải treo
Cù kheo à ập.
—o—
Giời làm sóng lở cát bay
Cho tớ bỏ thày cho mẹ bỏ con
Cửa nhà trôi mất chẳng còn
Vợ chồng cõng bế đàn con lên chùa
Năm nay nạn nước ơn vua
Quan trên phát chẩn ở chùa Tây Phương
Giời làm một trận lỡ đường
Cho nên mới biết Tây Phương thế này
Giời làm sóng lở cát bay
Quan trên phát chẩn mỗi ngày hai ca
Đàn ông cho chí đàn bà
Rạng ngày hăm tám đi ra mà về
Quan tuần, quan án ngồi nghĩ cũng ghê
Thuê ngay hai chiếc thuyền về đình chung
Giàu cùng, khó lại chẳng cùng
Ai ơi còn cậy anh hùng làm chi
Sinh ra nước lụt làm gì
Giàu thì bán ruộng, khó thì bán con
Nghèo thì bán cả nồi cấn lẫn lon đựng cà
Có thì bán cửa bán nhà
Nghèo bán đứa bé lấy ba bẩy hào
– Cát biển (cát không xây dựng được) : cát nước
Bao giờ rặc nước sông Bùng
Hai Vai trúc đá, bể Đông cát bồi,
Thì xin thầy mẹ sang chơi
Hai ta kết ngãi làm đôi vợ chồng.
CÁT – THEO CẤU TRÚC
– Hạt cát
Thà làm hạt cát Tiên Sa
Còn hơn làm mảnh đá hoa trong chùa
—o—
Ngó lên trời, mưa sa lác đác
Ngó xuống đất, hột cát nằm nghiêng
Rượu Ba Xuyên rót đãi người hiền
Trước là đãi bạn, sau giải phiền cho anh.
– Nhúm cát, đống cát
Người sao như chỉ thêu màn
Người sao như đám cát nhòn trời mưa
– Bãi cát
Hoa sen mọc bãi cát lầm
Tuy rằng lấm láp vẫn mầm hoa sen
Thài lài mọc ở ven sông
Tuy rằng giống tốt vẫn tông thài lài
—o—
Đêm nằm đắp chiếu bịt bùng,
Tai nghe tiếng hát dậy vùng ra đi.
Con rồng nằm bãi cát bày vi,
Vì chưng thương bạn nên ra đi làm vầy.
Ra đi cha đánh, mẹ ngầy,
Không đi bạn ở ngoài này bạn trông.
—o—
Dò chân ra bãi cát dài
Nỡ nào liễu bỏ nhành mai héo sầu
Anh thương em vì bởi miếng trầu
Ông Tơ bà Nguyệt ngồi rồi ước mơ
Giàu sang phú quý, ba bốn bặc giường thờ
Màn the gấm phủ thao rời điểm trang
Bây giờ than thiệt với chàng
Bần mà gặp phú luận bàn làm sao
– Bờ cát
Gió xoay vần, cát vận bờ đê
Cha mẹ anh cậy mai tới nói, sao em còn chê anh nghèo.
—o—
Rủ nhau mua tép Trà Ô
Sẵn bờ cát trắng, phơi khô đem về
– Cồn cát
Cát lâu cũng đắp nên cồn
—o—
Nước xanh xanh chảy quanh cồn cát trắng
Con chim phượng hoàng rày vắng tiếng kêu
Ơi người thương ơi, ta nhắn một điều
Dẫu rằng mai quán chiều lều cũng yêu
– Đụn cát
– Doi cát
Nước còn quấn cát làm doi
Thương nhau ta phải tài bồi cho nhau
Tay cầm dĩa muối sàng rau
Thủy chung thứ nhứt sang giàu mặc ai
– Hố cát
– Đồi cát :
– – – Đồi cát Nam Cương, Sơn Hải, Thành Tín…Ninh Thuận
– – – Đồi cát bàu trắng, mũi né, lương sơn, đồi cát bay, đồi cát trinh nữ…Bình Thuận
– – – Đồi cát Quang Phú, Quảng Bình
– – – Đồi cát Phương Mai, Bình Định
– Biển cát
– Truông cát
Ra về em muốn về theo
Sợ truông cát nóng, sợ đèo đá dăm
Đá dăm em mới lượm rồi
Sợ truông cát nóng lại bồi cát thêm
– Đất cát
Trăng rằm đã tỏ lại tròn
Củ lang đất cát đã ngon lại bùi
Em gặp anh đây đã khỏe lại vui
Tam tứ sầu giải hết, mặt tươi như thường
CÁT – VẬN HÀNH
– Cát kết : Đá trầm tích vụn, hình thành do sự gắn kết của cát, gồm chủ yếu những hạt thạch anh)
– Cát khai : trong khoáng vật học, là khuynh hướng vật liệu kết tinh có thể vỡ ra theo một mặt phẳng cấu trúc tinh thể học nhất định. Các mặt phẳng yếu này là kết quả của những vị trí tinh thể và ion có tính quy luật trong tinh thể, chúng tạo ra những bề mặt phẳng lặp lại mà chúng ta có thể quan sát được dưới kính hiển vi và bằng mắt thường. Các khai có thể được miêu tả theo nhiều cách khách nhau, như cát khai hoàn toàn, không hoàn toàn; nếu xét theo 3 trục tinh thể học thông thường thì có thể chia ra: cát khai theo một phương, 2 phương và 3 phương.
– Cát bay,
– Cát chảy;
– Cát lấn,
– Cát lún
– Cát lấm
– Cát sụt
– Đãi cát
– Lũ cát,
– Bão cát
Dưới sông, sóng vận cát đùa
Lấy anh chẳng đặng, em vô chùa em tu
Dưới sông, sóng vận cát đùa
Gá duyên không đặng vô chùa mà tu
Gió xoay vần, cát vận bờ đê
Cha mẹ anh cậy mai tới nói, sao em còn chê anh nghèo.
Dù cho cạn nước Thu Bồn
Hải Vân hóa cát, biển Đông thành đèo
Dù cho cay đắng trăm điều
Cũng không lay được tình keo nghĩa dày
Kiếm nơi nước vận, cát đùa
Gá duyên không đặng, vô chùa em tu
Kiếm nơi nước vận, cát đùa
Gá duyên không đặng, vô chùa em tu
CÁT – VẢI LỤA
– Vải cát bá, cát bố
Hỡi cô yếm trắng giải là
Ấy là cát bá hay là trúc bâu
– Tơ tằm cát, lụa cát, voan cát,
– Cát len…
– Cát hàn, cát giấy,
CÁT KIẾT – THUỶ TINH & NGỌC
– Cát nóng chảy, sau khi nguội thành thuỷ tinh
– – – Cát nham thạch của núi lửa nguội đi thành đá thuỷ tinh (obsidian)
– Cát ngọc : Mã não
Cát lầm ngọc trắng
Vàng đại diện cho giá trị vật chất, còn cát đại diện cho sự biến hoá và chuyển hoá, hoặc một thứ vô giá trị .
Cát bay vàng lại ra vàng,
Những người quân tử dạ càng đinh ninh
—o—
Cát bay vàng lại ra vàng
Những người quân tử dạ càng đinh ninh
Đinh ninh sắp để dạ này
Có công mài sắt, có ngày nên kim
—0—
Đãi cát tìm vàng
—o—
Cát và vôi nói về sự rời rạc và bạc bẽo, ngược với sự gắn bó đá vàng
Bữa nay chở cát, bữa khác chở vôi,
Hai đứa mình gá nghĩa lôi thôi,
Chuyến này không được nhờ trời chuyến sau.
—o—
Chuyến này anh chở cát
Chuyến khác anh chở vôi
Anh làm sao cho duyên nợ lôi thôi, nay đổi mai dời
Liệu bề anh có thương đặng trọn đời anh hãy thương
—o—
Chuyến này anh chở cát
Chuyến khác anh chở khoai
Duyên nợ của ai, anh trả lại cho ai
Biển rộng sông dài hai ngã biệt li
CÁT – ĐỘNG VẬT
– Rùa biển
– Còng
Con còng dại lắm ai ơi
Uổng công xe cát sóng dồi lại tan
– Dã tràng
Dã tràng xe cát uổng công
Lòng anh thương bậu đã mấy đông chịu sầu
—0—
Công dã tràng thường ngày xe cát
Sóng ba đào, ai xét công cho
—o—
Dã tràng xe cát bể Đông
Biết rằng có thật hay không mà chờ
—o—
Trách cây trách lá bơ vơ
Nợ trần biết trả bao giờ cho xong?
—o—
Dã tràng xe cát biển Đông
Nhọc nhằn mà chẳng nên công cán gì
– Chim cao cát, cao cát phương đông, cao cát bụng trắng
Cao cát hồng hoàng
– Sâu cát,
– Cá cát, cá bống cát
Con cá bống cát nằm trên bãi cát
Con chim thằng chài đậu chiếc thuyền chài
Anh với em nỏ thành gia thất vì ai?
Xưa kia trúc đã làm bạn với mai một cành
CÁT – THỰC VẬT
– Dưa cát
– Hồng xiêm cát
– Dây cát
– Cát đằng
– Cát bá
– Cây cát căn, cát bối
– Cát cánh, kết cánh (cây)
CÁT – ĐƯỜNG
– Đường cát, đường kính
Đố anh con rết mấy chân,
Cầu ô mấy nhịp, chợ Dinh mấy người
Chợ Dinh bán nón quan hai,
Bán tua quan mốt, bộ quai năm tiền,
Năm tiền một giạ đỗ xanh,
Một cân đường cát, đưa anh lên đường.
– Thôi thôi đường cát làm chi
Đỗ xanh làm gì, có ngãi thì thôi.
—o—
Đũa vàng dộng xuống mâm vàng
Cháo đậu xanh đường cát trắng, vắng mặt nàng không ngon
—o—
Mâm thau em chùi cám,
Em để dưới ván lại thấy hình
Bột bình tinh em khuấy lộn với đường cát trắng
Mà em vắng mặt mình em chẳng ăn
– Phường Tiên Cát, Đền Chi Cát, Chùa Cát Tường ở ngã ba Bạch Hạc, thành phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ
– Cát Cát, Sapa, Lào Cai
– Chùa Cát Tiền, Gia Lộc, Hải Dương
– Da Cát, Thái Bình
– Cát Linh, Hồ Bãi Cát, Đống Đa, Hà Nội
– Thượng Cát, Long Biên, Hà Nội
– Phú Cát, Nam Cát, Quốc Oai, Hà Nội
– Vân Cát, Kim Nỗ, Đông Anh, Hà Nội
– Đại Cát, Liên Mạc, Bắc Từ Liêm, Hà Nội
– Hạ Cát, Hưng Yên
– Cát Lư, Hưng Yên
– Cát Vinh, Hà Nam
– Tế Cát, Hà Nam
– Cát Linh, Ninh Bình
– Nam Định
– – – Vân Cát : Phủ Vân Cát (thờ Liễu Hạnh), Kim Thái, Vụ Bản, Nam Định
– – – Cát Đằng : Làng nghề Sơn Mài
– – – Cát Thành
– – – Cát Xuyên,
– Kẻ Cát : Tên nôm là kẻ Cát, một làng nay thuộc xã Hoằng Cát, huyện Hoằng Hóa, tỉnh Thanh Hóa.
Đồn rằng kẻ Trọng lắm cau
Kẻ Cát lắm mía, kẻ Mau lắm tiền
– Nghệ An
– – – Cát Ngạn : Một địa danh nay thuộc xã Cát Văn, huyện Thanh Chương, tỉnh Nghệ An. Cát Ngạn cũng là tên một tổng của Nghệ An ngày trước.
Em là con gái Đô Lương
Anh trai Cát Ngạn chung đường bán mua
Lỗ lời khi được khi thua
Ngọt bùi nỏ thiếu, chanh chua ai bằng
—o—
Khoai La Mạc,
Bạc Cao Điền,
Tiền Hạnh Lâm,
Mâm Văn Chấn,
Mấn Cát Ngạn
– – – Cát Văn, huyện Thanh Chương, tỉnh Nghệ An.
– – – Nam Cát, Đa Cát, huyện Nam Đàn, Nghệ An
– Cát Xuyến, Trúc Lĩnh, Cẩm Lĩnh, huyện Cẩm Xuyên, tỉnh Hà Tĩnh
– Hải Cát, Phú Cát (cũ), Huế
– Đồng Cát, Quảng Ngãi
– Huyện Phù Cát (tỉnh Bình Định) : xã Cát Hiệp, xã Cát Lâm; xã Cát Thắng, xã Cát Hưng; xã Cát Chánh, xã Cát Chánh, xã Cát Tiến; xã Cát Khánh, xã Cát Hải, Cát Thành
Phù Mỹ, Phù Cát cho chí Bình Khê
Xem trong ba huyện, anh mê mình nàng
– Huyện Cát Tiên (tỉnh Lâm Đồng) : Thánh địa Cát Tiên, Rừng quốc gia Cát Tiên
– Bến Cát là một thành phố nằm ở trung tâm tỉnh Bình Dương
– Gò Cát : Một địa danh nay là xã Mỹ Phong, thành phố Mỹ Tho, tỉnh Tiền Giang. Tại đây có gạo Gò Cát nổi tiếng thơm, dẻo, là nguyên liệu làm nên đặc sản hủ tiếu Mỹ Tho.
Sớm mai đi chợ Gò Cát
Cây cao bóng mát, cát nhỏ dễ đi
Gái như em, mặt tròn như bông hoa lý
Trai như anh, thấm ý vừa lòng
Em với anh thương thiệt, sao ông tơ hồng không xe?