LỄ DỨT CĂN
Người con gái đi lấy chồng cần dứt căn khỏi bộ cha mẹ gốc của mình. Người nam đi lấy vợ cũng phải dứt căn khỏi bộ cha mẹ của mình. Chỉ sau khi dứt căn một người mới đủ trưởng thành độc lập và chỉ khi trưởng thành độc lập họ mới đủ tư cách để lập gia đình, và sinh con đẻ cái.
Có nhiều lễ tuổi căn khác nhau như 3 tuổi, 6 tuổi, 9 tuổi. Mỗi lễ này dứt một cấp độ căn khác nhau. Lễ dứt căn hoàn toàn về nguyên tắc xảy ra lúc 12 tuổi, lễ này cho người này dứt khỏi sự phụ thuộc vào cha mẹ đẻ, sự tiếp nhận máu huyết từ cha mẹ, nhờ sự kết nối sâu sắc hơn về nguồn cội và cái tôi gốc của mình.
Hiện nay nhiều người đã yêu đương, lập gia đình, sinh con vẫn chưa dứt căn. Điều này có nghĩa là họ không thật sự đủ tư cách làm những việc này. Nếu đến lúc chết mà họ vẫn chưa dứt căn thì họ sẽ thành ma, vì để siêu thoát được thì một con người phải có tư cách độc lập, là chính mình trước đã.
Chuẩn bị
– Nước
– Thóc
Lưu ý
– Bộ nước, thóc này chính là bộ gốc của gạo muối nước trong các choé để trên ban thờ.
– Không dùng muối, vì muối đại diện cho một vị máu cụ thể khi một người còn ở trong căn, dứt căn đưa người đó về máu nền, nghĩa là nước lã.
Khấn
– Các cấp cha mẹ
– – – Cha mẹ xứ sở
– – – Cha mẹ bào (trứng & tinh trùng)
– – – Cha mẹ đẻ (mang thai)
– – – Cha mẹ thân (nuôi dạy)
– Ông bà đầu nhau (liên quan đến sự hợp nhất của bộ cha mẹ tất cả các cấp)
– Bà cô ông mãnh, gia tiên tiền tổ, cửu huyền thất tổ hai họ nội ngoại.
Nguyện : Xin được dứt căn
Lưu ý : Sức đến đâu dứt đến đó và những phần chưa dứt được sẽ dứt tiếp vào thời điểm thích hợp, nghĩa là dứt căn là sự kiện vừa mang tính thởi điểm xảy ra vào lúc lễ, vừa mang tính tiến trình đi cùng với sự trưởng thành của người làm lễ.
—o—
LỄ LƯỢC
Lễ lược thường được làm trước khi cô gái rời nhà đẻ sang nhà chồng trong lễ rước dâu, và tại nhà chồng sẽ xảy ra lễ xe tơ kết tóc. Về nguyên tắc, trước lễ lược, cô dâu cần hoàn thành lễ dứt căn với cha mẹ đẻ rồi. Khi đi lấy chồng – trở thành phụ nữ, người con gái sẽ đi lên một cấp cha mẹ cao hơn mà là sự kết hợp của dòng máu nhà chồng và dòng máu nhà đẻ. Sự kiện tương tự xảy ra với người nam.
Gương lược là vật dụng gắn nhiều với người nữ và lễ gương lược thường chỉ dành cho người nữ.
Chuẩn bị :
– Lược : Mình dùng lược sừng trâu ta đen mình tự đến làng nghề, tự đặt nghệ nhân làng nghề làm cho, mình tự chọn mẫu lược là nguyên hình sừng có đầu nhọn. Mẫu lược này có tên là lược liềm vì giống cái liềm với đầu nhọn và trên lược có khắc tên mình. Đây là lược cá nhân và chỉ có mình sử dụng, cho chính bản thân mình. Sau lễ này mình sẽ không dùng lược của người khác chải đầu mình và cũng không dùng lược của mình chải đầu người khác.
– Nước : Nước tự nhiên nơi mình ở hoặc nước của quê hương đất nước (nước đồng lúa, nước sông hồ …). Mình dùng bốn loại nước
– – – Nước mỏm Soi, ngã ba sông Đuống và sông Hồng, nơi mình ở. Nước này đại diện cho gương soi, đi cùng bộ với lược. Lần đầu làm lễ lược chưa có nước mỏm Soi, vì mình ốm không đi lấy được. Khi có nước, mình đã làm lễ lần hai bổ sung nước. Nước mỏm Soi vừa là gương vừa là tóc, vì tóc là suối nước, sông nước.
– – – Nước giếng của làng nghề lược Thuỵ Ứng để nối với tổ nghề lược.
– – – Nước giếng và nước mưa ở nhà mình, chính là nước dùng để đun nước bồ kết và gội đầu.
– Thóc : Mình có thóc của quê ngoại và thóc của các bạn học sinh từ các vùng miền gửi về. Thóc nối lưới xứ sở và đi cặp với trâu.
– Bồ kết : Mình có hai loại bồ kết đang dùng là bồ kết đảo Cát Bà, quê nôi và bồ kết rừng Đăklak do học sinh gửi, đều lấy đại diện đặt lên ban thờ.
– Vàng hương (loại xu vàng và đồng đỏ) : Lễ này cần vàng mã để có được sự gia ân từ tổ nghề, từ thần trâu và che mẹ xứ sở. Vàng hương đại diện cho tiền ân nghĩa, mình phải tự bỏ từ máu của mình ra để làm lễ này. Mỗi đời người chỉ có một quỹ máu nhất định, nếu không dùng là phí hoài cuộc đời, nếu dùng quá sẽ bị nợ máu mà nợ máu chính là nợ mạng và không ai có thể dùng máu quá mạng của mình được. Không đốt vàng hương cũng không sao, nhưng cần hiểu rằng lễ lược là lễ ân nghĩa, mà phải làm bằng máu.
Thắp ba nén hương, nếu lễ diễn ra quá lâu và bạn có năng lực thiền để xem được diễn biến của lễ, thì nên thắp hương liên tục từ đầu đến cuối lễ thì lễ sẽ diễn ra thuận lợi hơn. Một số bạn học sinh của mình phải thắp hương 7 ngày đêm liên tiếp. Trong thời gian đó vẫn có thể xin phép mang lược ra chải cho các lễ khác liên quan, rồi lại đưa lược lên ban thờ thắp hương tiếp.
Khấn
– Các cấp cha mẹ
– – – Cha mẹ xứ sở
– – – Cha mẹ bào (trứng & tinh trùng)
– – – Cha mẹ đẻ (mang thai)
– – – Cha mẹ thân (nuôi dạy)
– Ông bà đầu nhau (liên quan đến sự hợp nhất của bộ cha mẹ tất cả các cấp)
– Thần lược – Thần gương :
– – – Người làm lễ có thể được ban một vị thần gương và thần lược cho bộ gương lược cá nhân. Đây là bộ thần đôi, một nam một nữ. Khi có bộ đôi này, mỗi khi chải đầu đều tự động có gương và khi soi gương thì tự động có lược.
– – – Ở cấp độ cao hơn, thần gương là bà Nguyệt (gương trăng) và thần lược là ông Tơ (liên quan đến lễ xe tơ kết tóc). Đối xứng với bộ này là Ngưu Lang – Chức Nữ (thần dệt vải, giữ bộ tơ). Đây chính là bộ cha trời mẹ đất, cha đất mẹ trời của bộ cha mẹ xứ sở.
– Tổ nghề lược
– Thần trâu (nếu là lược sừng trâu)
—o—
LỄ GỘI – CHẢI ĐẦU
Gội đầu : Chuẩn bị nước gội đầu (có nước giếng, nước mưa và lửa bếp củi là tốt nhất, không thì có gì dùng nấy)
– Nước gội đầu bồ kết : Dùng cho bước 1 của lễ gội đầu.
– Chanh : Dùng cho bước 2 của lễ gội đầu. Cấp gội đầu bồ kết chanh sẽ cao hơn cấp gội đầu bồ kết không, một số người chưa đủ lực thì không cần chuẩn bị chanh, vì chanh có tính cắt rất mạnh. Nếu có chanh phải tách riêng bước 1 là gội đầu bồ kết và chải đầu bồ kết và bước 2 là gội đầu chanh và chải đầu chanh.
– Các loại lá gội đầu : Dùng cho bước 3 của lễ gội đầu. Cấp gội đầu bồ kết, chanh và các loại thảo mộc, sẽ cao hơn cấp gội đầu bồ kết chanh. Tối ưu là sử dụng cây nhà lá vườn. Nếu không có và chưa đủ lực tốt nhất không dùng. Nước tráng sau bước 1 và bước 2, chính là nước gội đầu với các loại lá này (đun chung với bồ kết nhưng không có chanh).
Chải đầu :
– Chải trong lúc gội : Gội bước nào chải bước đó
– Chải sau khi gội
Lễ gội đầu có thể đi cùng lễ tắm thành lễ tắm gội.
– Dùng chính nồi nước gội đầu để tắm, nên cần đun nhiều nước
– Nếu có lá, thì nắm lá lại trong bàn tay và chà sát cơ thể, theo đúng hướng dẫn của bài đánh gió toàn thân.
– Bài tắm lá là bài mộc, đối xứng với bài đánh gió toàn thân là bài kim. Một số người có thể đánh gió toàn thân rồi mới tắm gội (nên tắm sau 1 ngày khi đánh gió toàn thân, để có thời gian xả và nghỉ ngơi qua đêm)
—o—
LỄ XE TƠ KẾT TÓC
Chuẩn bị
– Trầu cau vôi
– Tóc : Thường là tóc mai phải của nữ (vợ), tóc mai trái của nam (chồng), nhưng có bạn tự được hướng dẫn ngược lại hoặc đọc hướng dẫn một đằng làm một nẻo ngược lại thì không sao cả. Thuận thế nào nghĩa là thế ấy đúng.
– Kéo
Thời xưa lễ dứt căn, lễ lược, lễ tắm gội chải đầu được làm ở nhà đẻ của cô dâu, còn lễ xe tơ kết tóc được làm trước ban thờ nhà chú rể.
Ngày nay, khi quyết định làm bổ sung lại các lễ này, hai vợ chồng sẽ làm lễ ở ban thờ nhà riêng của hai vợ chồng.
Các đồ của lễ dứt căn, lễ lược sẽ được để nguyên trên ban thờ, để dùng sang cho lễ xe tơ kết tóc. Cụ thể
– Bát nước là gương để từ lễ lược
– Lược để từ lễ lược
– Trầu cau : Có thể đặt đĩa trầu cau vôi trên ban thờ ngay từ lễ dứt căn hoặc lễ lược. Cơ bản trầu cau vôi có thể dùng cho mọi lễ Tết của người Việt.
– Tóc : Tóc phải được cắt ở lễ này, không được cắt trước.
Khấn
– Các cấp cha mẹ
– – – Cha mẹ xứ sở
– – – Cha mẹ bào (trứng & tinh trùng)
– – – Cha mẹ đẻ (mang thai)
– – – Cha mẹ thân (nuôi dạy)
– Ông bà đầu nhau (liên quan đến sự hợp nhất của bộ cha mẹ tất cả các cấp)
– Bà cô ông mãnh, gia tiên tiền tổ, cửu huyền thất tổ hai họ nội ngoại của cô dâu, chú rể.
Hai vợ chồng cùng thắp ba nén hương trên ban thờ, xin làm lễ. Tốt nhất là vợ khấn cả gia tiên bên mình và bên chồng, chồng cũng khấn cả gia tiên bên mình và bên vợ.
Sau đó, chồng cắt tóc chồng, vợ cắt tóc vợ hoặc chồng cắt tóc vợ, vợ cắt tóc chồng, cảm thấy thế nào thuận thế nào thì làm thế ấy.
Cẩn thận nhất là dùng chính chiếc lược đã làm lễ, để lấy tóc và dùng chiếc kéo đã đặt lên ban thờ trước khi thắp hương, để cắt tóc. Cắt xong lại trả kéo và lược lại lên ban thờ.
Đặt tóc của vợ và chồng cùng với nhau lên trên chiếc đĩa, có thể bọc khăn nếu sợ rơi và bay mất tóc.
Tất cả quá trình khấn, cắt tóc và đặt tóc lên ban thờ đều cần làm trong một tuần hương.
Lúc này hai vợ chồng có thể ngồi quan sát diễn biến buổi lễ. Đúng như câu xe tơ kết tóc, các lưới tóc của hai người và các xứ sở sẽ được kết lại. Việc xe tơ kết tóc này có thể diễn ra rất lâu, cho dù trước đó đã có 3 lễ. Nếu có thiếu sót với ba lễ trên, lễ cuối diễn ra càng lâu.
Nếu thắp được ít nhất ba tuần hương liên tiếp thì càng tốt.
Để cẩn thận cứ để bộ này trên ban thờ cả tuần (trong đám cưới xưa còn có các lễ động phòng, lễ lại mặt …) và thắp hương hàng ngày, mỗi ngày một nén.
Sau khi lễ này kết thúc thì cần hạ lễ. Bất kỳ cái gì đã đặt lên ban thờ đề cần hỏi sẽ hạ lễ thế nào
– Nước đổ đi đâu ? : cơ bản cũng là ra sân vườn nhà
– Thóc đổ đi đâu ? : cơ bản là ra vườn nhà
– Trầu cau đổ đi đâu : cơ bản ra vườn nhà
– Tóc : Tóc này có thể được giữ như bùa, nhưng mất sẽ rất nguy hiểm. Nhiều bạn khi làm lễ, nhận được sẽ đốt tóc và thả ra sông, nếu không tự nhận được hướng dẫn mà muốn làm theo thì hãy xin được làm như vậy.
—o—
LƯU Ý
– Các lễ này chuẩn sẽ cần làm trong các giai đoạn cuộc đời khác nhau
– Khi làm lại các lễ này thì sẽ làm gộp nhưng vì quá nặng để không quá tải hãy làm mỗi ngày một lễ
– Khi thay máu sẽ cần làm lại
