CÁC VẬN ĐỘNG CỦA GÀ
GÀ ĐỨNG DƯỚI, GÀ ĐỨNG BÊN
Con gà trống đứng bên bàn thờ tổ
Con gà mái đứng dưới bàn binh
Bên kia cái miễu, bên đây cái đình
Gá duyên chẳng đặng, tức mình đi tu
—o—o—o—
GÀ LẠC
Dáo dác như gà con lạc mẹ
—-o—o—o—
GÀ NHẢY Ổ, GÀ LÓT Ổ
Cục tác cục ta
Con gà nhảy ổ
Cái rổ đầu hè
Vàng hoe nắng lọt
Mẹ lót ổ gà
Cục ta cục tác
—o—o—o—
GÀ BỚI, GÀ CHẠY RÔNG, GÀ ĐẠP, GÀ VỖ CÁNH BAY
Con gà cục tác cục te
Hay đỗ đầu hè hay chạy rông rông
Má gà thì đỏ hồng hồng
Cái mỏ thì nhọn cái mồng thì tươi
Cái chân hay đạp, hay bươi
Cái cánh hay vỗ lên trời gió bay
—o—o—o—
GÀ ĐẺ
Con gà mái ghẹ
Tè te té te
Con gà mái ghẹ
Đẻ mười gà con
Một con đi cày
Một con đi buôn
Một con ngồi buồn
Một con chết rấp
Một con béo mập
Một con béo phì
Một con theo dì
Ra đồng tập cấy
Một con cầm gậy
Đi đánh lợn rừng
Một con trợn trừng
Đánh con ó ọ
Một con dắt chó
Đi đuổi con beo…
—o—
GÀ ĐẺ
Khi nào trâu đực sinh con
Gà trống đẻ trứng, trăng tròn ba mươi
Khi nào tháng chạp ăn rươi
Tháng giêng gặt lúa em thời lấy anh.
—o—o—o—
GÀ KÊU
Con gà mái nó nhảy ổ nó kêu rằng:
Ruộng cao rào kín, anh thương em đã chín tháng rày
Còn ba tháng nữa thì đầy một năm
—o—o—o—
GÀ HÁU ĂN, GÀ HÁU ĐÁ
Gà con háu đá, gà mạ háu ăn
—o—
GÀ NUÔI CON
Gà trống nuôi con
—o—
GÀ GÁY
Ai nuôi con gà trống con gà vàng
Nửa đêm dậy gáy cho nàng nấu cơm
—o—
GÀ BỚI
Chiều chiều quạ nói với diều
Vườn cau kia rậm thiệt nhiều gà con
Gà con bưới rác bưới rơm
Con anh chèo chẹo đòi cơm suốt ngày
—o—
GÀ BỚI
Chữ như gà bới
—o—
GÀ ĐỖ, GÀ BAY, GÀ NHẢY, GÀ NGHỈ, GÀ Ủ
Con gả con gà
Nó đổ trên nhà
Bay ra đống rác
Cục ta cục tác
Nó nhảy vào buồng
Lên giường nó nghỉ
Hỡi thằng cu Tí
Lo đi đuổi gà
Cục ta cục tác
Con diều hung ác
Bay lượn trên đầu
Gà con ở đâu?
Về mau mẹ ủ
Mẹ con đông đủ
Chẳng sợ diều hâu!
—o—
GÀ SỔNG, GÀ ĐÁ
Gà nhà đá gà tây
Lỡ đứt dây để gà nó sổng
Ba ngày chó rống, gà cũng chịu sầu
Hỏi anh ở đâu để gà chết tiệt
—o—
GÀ RÚC RÍCH Ở SÂN TAM TOÀ
Cái cỏ mà mọc bên đường
Con bò sáng sáng ra đường kiếm ăn
Cây cải lá nó quăn quăn
Con gà rúc rích ở sân tam tòa
Ngọn đèn tươi tốt bằng hoa
Mặt anh lại đỏ như hoa mặt trời
Ghế mây để xuống anh ngồi
Lòng anh thơ thẩn ra chơi vườn đào
—o—
GÀ ĐI KIỆN
Giàu nuôi lợn nái,
Nghèo nuôi chó cái, gà con
Nắng lên cho mối bắt gà
Một trăm đàn bà đánh giặc cho vua
Con tép nó kẹp con cua
Một bầy cá mại cõng rùa đi ăn
Chồn đèn cắn cổ chó săn
Chuột kêu chút chít, đòi ăn con mèo
Chó chạy, chồn rượt đuổi theo
Chuột gặm chân mèo, muỗi đốt cánh dơi
Cây cao bóng mát chơi vơi
Gà con tha quạ lên ngồi cành tre
Con voi ấp trứng sau hè
Gà con đi kiện, vịt què vô Nha
Nực cười rết nuốt trứng gà
Đàn ông có chửa, đàn bà có râu
Trai tơ sắm cối giã trầu
Bà già bạc đầu nằm ngửa trong nôi
Chẳng tin đốt đuốc mà coi
Thầy chùa đang ướp cá mòi nấu chay
—o—
GÀ NUỐT NGƯỜI
Bước sang tháng sáu giá chân
Tháng chạp nằm trần bức đổ mồ hôi
Con chuột kéo cày lồi lồi
Con trâu bốc gạo vào ngồi trong cong
Vườn rộng thì thả rau rong
Ao sâu vãi cải lấy ngồng làm dưa
Đàn bò đi tắm đến trưa
Một đàn con vịt đi bừa ruộng nương
Voi kia nằm dưới gậm giường
Cóc đi đánh giặc bốn phương nhọc nhằn
Chuồn chuồn thấy cám liền ăn
Lợn kia thấy cám nhọc nhằn bay qua
Bao giờ cho đến tháng ba
Ếch cắn cổ rắn tha ra ngoài đồng
Hùm nằm cho lợn liếm lông
Một chục quả hồng nuốt lão tám mươi
Nắm xôi nuốt trẻ lên mười
Con gà nậm rượu nuốt người lao đao
Lươn nằm cho trúm bò vào
Một đàn cào cào đuổi bắt cá rô
Thóc giống cắn chuột trong bồ
Một trăm lá mạ đổ vồ con trâu
Chim chích cắn cổ diều hâu
Gà con tha quạ biết đâu mà tìm
Tháng chạp nằm trần bức đổ mồ hôi
Con chuột kéo cày lồi lồi
Con trâu bốc gạo vào ngồi trong cong
Vườn rộng thì thả rau rong
Ao sâu vãi cải lấy ngồng làm dưa
Đàn bò đi tắm đến trưa
Một đàn con vịt đi bừa ruộng nương
Voi kia nằm dưới gậm giường
Cóc đi đánh giặc bốn phương nhọc nhằn
Chuồn chuồn thấy cám liền ăn
Lợn kia thấy cám nhọc nhằn bay qua
Bao giờ cho đến tháng ba
Ếch cắn cổ rắn tha ra ngoài đồng
Hùm nằm cho lợn liếm lông
Một chục quả hồng nuốt lão tám mươi
Nắm xôi nuốt trẻ lên mười
Con gà nậm rượu nuốt người lao đao
Lươn nằm cho trúm bò vào
Một đàn cào cào đuổi bắt cá rô
Thóc giống cắn chuột trong bồ
Một trăm lá mạ đổ vồ con trâu
Chim chích cắn cổ diều hâu
Gà con tha quạ biết đâu mà tìm
—o—
GÀ ĐÁ
—o—o—o—o—o—
CÁC HÀNH ĐỘNG VỚI GÀ
ĐUỔI GÀ
Đuổi gà cho vợ
—o—
Con gả con gà
Nó đổ trên nhà
Bay ra đống rác
Cục ta cục tác
Nó nhảy vào buồng
Lên giường nó nghỉ
Hỡi thằng cu Tí
Lo đi đuổi gà
Cục ta cục tác
Con diều hung ác
Bay lượn trên đầu
Gà con ở đâu?
Về mau mẹ ủ
Mẹ con đông đủ
Chẳng sợ diều hâu!
Nó đổ trên nhà
Bay ra đống rác
Cục ta cục tác
Nó nhảy vào buồng
Lên giường nó nghỉ
Hỡi thằng cu Tí
Lo đi đuổi gà
Cục ta cục tác
Con diều hung ác
Bay lượn trên đầu
Gà con ở đâu?
Về mau mẹ ủ
Mẹ con đông đủ
Chẳng sợ diều hâu!
—o—
GẢ GÀ
Diều hâu mày lượn cho tròn
Đến mai tao gả gà con cho mày
Gà con tao để tao nuôi
Tao gả con chó cụt đuôi cho mày
—o—
NUÔI GÀ
Gà con ta để ta nuôi,
Đến mai ta gả con chó cụt đuôi cho mày
—o—
THEO GÀ
Rồng rồng theo nạ
Quạ theo gà con
—o—
Phượng hoàng ở chốn cheo leo
Sa cơ lỡ vận phải theo đàn gà
Bao giờ gió thuận mưa hòa
Thay lông đổi cánh lại ra phượng hoàng
ĐỨNG BÊN ĐÀN GÀ
Sông sâu nước chảy làm vầy
Ai xui em đến chốn này gặp anh
Đào tơ sen ngó xanh xanh
Ngọc lành phải giá gái lành phải duyên
Cho hay tiên lại gặp tiên
Phượng hoàng há dễ đứng bên đàn gà
—o—
GÀ NẬM RƯỢU
Bước sang tháng sáu giá chân
Tháng chạp nằm trần bức đổ mồ hôi
Con chuột kéo cày lồi lồi
Con trâu bốc gạo vào ngồi trong cong
Vườn rộng thì thả rau rong
Ao sâu vãi cải lấy ngồng làm dưa
Đàn bò đi tắm đến trưa
Một đàn con vịt đi bừa ruộng nương
Voi kia nằm dưới gậm giường
Cóc đi đánh giặc bốn phương nhọc nhằn
Chuồn chuồn thấy cám liền ăn
Lợn kia thấy cám nhọc nhằn bay qua
Bao giờ cho đến tháng ba
Ếch cắn cổ rắn tha ra ngoài đồng
Hùm nằm cho lợn liếm lông
Một chục quả hồng nuốt lão tám mươi
Nắm xôi nuốt trẻ lên mười
Con gà nậm rượu nuốt người lao đao
Lươn nằm cho trúm bò vào
Một đàn cào cào đuổi bắt cá rô
Thóc giống cắn chuột trong bồ
Một trăm lá mạ đổ vồ con trâu
Chim chích cắn cổ diều hâu
Gà con tha quạ biết đâu mà tìm
—o—
GÀ ĐỎ MỒNG
Con gà đỏ mồng
Con gà đỏ mồng
Chạy rông cả buổi
Cơm không chịu thổi
Lúa không chịu xay
Về nhà lăn quay
Nằm dài nhịn đói
—o—
GÀ KHÔN
Gà khôn gà chẳng đá lang,
Gái khôn gái chẳng bỏ làng gái đi
—o—
GÀ QUÈ
Gà què ăn quẩn cối xay
Ai cho muối ớt, xé phay gà què
—o—
GÀ DÙ
—o—
GÀ CHẾT TOI
Vật ngon đâu đến thứ ta
Toàn trâu hạ địa cùng gà chết toi
—o—
GÀ ĐỒNG
Mèo mả, gà đồng
—o—
GÀ NÂU
Nhất to là giống gà nâu
Lông dầy thịt béo về sau đẻ nhiều
—o—
Gà nâu chân thấp mình to
Đẻ nhiều trứng lớn, con vừa khéo nuôi
Chẳng nên nuôi giống pha mùi
Đẻ không được mấy, con nuôi vụng về
—o—
GÀ VẮNG CHỦ NHÀ
Vắng chủ nhà, gà vọc niêu tôm
—o—
Vắng chủ nhà gà mọc đuôi tôm
—o—
GÀ GÁY
Ai nuôi con gà trống con gà vàng
Nửa đêm dậy gáy cho nàng nấu cơm
—o—
Mười ba trăng lặn gà kêu
Mười bốn trăng lặn gà đều gáy ran.
—o—
Con gà tức nhau tiếng gáy
—o—
Nửa đêm gà gáy le te
Muốn đi rón rén đụng nghe cái ầm
—o—
Trách gà sao vội gáy tan
Chung tình chưa mãn chuông vàng vội rung
—o—
Con nhạn kêu sương, gà thường gáy huỡn
Anh thương em rồi, đừng có cười giỡn, người ta đồn
—o—
Ta tức con gà, ta giận con gà
Đôi ta đang than thở, nó đà gáy lên
—o—
Con gà gáy cục kè ke
Thức cô mi dậy mà nghe tiếng Tàu
Chém cha con gái nhà giàu
Ham vàng ham hột, đâm đầu lấy Tây
—o—
Miễu thần gà gáy có đôi
Trông bậu trông đứng trông ngồi
Trông người có nghĩa bồi hồi lá gan
—o—
Con chim trên núi, con gà dưới suối
Nó gáy giọng chầu đôi
Đêm năm canh, chẳng ngủ lại ngồi
Trông người thục nữ bồi hồi lá gan.
—o—
Vừa quen thì lại vừa già
Vừa đắp chiếu lại thì gà gáy canh
—o—
Tai nghe gà lạ gáy hay
Gáy lên năm ba tiếng để gà đây gáy cùng
– Gà tui đang nhốt trong lồng
Muốn gáy lên năm ba tiếng
Sợ con gà bên nớ sang thốt cái mồng gà bên ni
—o—
Gà gáy canh một hoả tai,
Gà gáy canh hai đạo tặc
—o—
Trách con gà gáy vô tình
Chưa vui sum họp, đã đành chia phôi
—o—
Chiều nay tôi cắt cổ gà vàng,
Để chi khuya nó gáy, hai đàng biệt li
—o—
—o—
Một tiếng gà gáy sáu huyện cùng nghe
—o—
Con gà gáy cục kè ke
Thức cô mi dậy mà nghe tiếng Tàu
Chém cha con gái nhà giàu
Ham vàng ham hột, đâm đầu lấy Tây
Trách con gà gáy vô tình
Chưa vui sum họp, đã đành chia phôi
—o—
Chó giữ nhà, gà gáy sáng
—o—
Lao xao gà gáy rạng ngày
Vai vác cái cày, tay dắt con trâu
Bước chân xuống cánh đồng sâu
Mắt nhắm mắt mở đuổi trâu ra cày
Ai ơi bưng bát cơm đầy
Nhớ công hôm sớm cấy cày cho chăng?
—o—
Vai vác cái cày, tay dắt con trâu
Bước chân xuống cánh đồng sâu
Mắt nhắm, mắt mở, cái đầu chôm bôm
Vừa quen thì lại vừa già
Vừa đắp chiếu lại thì gà gáy canh
—o—
—o—
Bến chợ Đông Ba tiếng gà gáy sáng
Bến đò Thọ Lộc tiếng trống sang canh
Giữa sông Hương dợn sóng khuynh thành
Đêm khuya một chiếc thuyền mành ngả nghiêng
—o—
Bến đò Thọ Lộc tiếng trống tan canh
Giữa dòng Hương dợn sóng khuynh thành
Đêm khuya một chiếc thuyền mành ngả nghiêng.
—o—
GÀ LỘI SÔNG
Nực cười gà lội qua sông,
Kiến bơi qua biển, cá rồng rồng lên mây!
MỒNG GÀ
—o—
MÁU GÀ
Máu gà lại tẩm xương gà,
Máu người đem lấp xương ta thế nào
—o—
CỰA GÀ
Đầu già nhưng đít chẳng già
Tay chân già cả, cựa gà còn non!
—o—
Đầu già nhưng đít chẳng già
Tay chân già cả, cựa gà còn non!
—o—
Cựa dài thì rắn
Cựa ngắn thì mềm
—o—
Gà cựa dài thì rắn gà cựa ngắn thì mềm
Gà thiến thì khác, mong em chớ lầm
—o—
Một nắm giẻ rách, không lau sạch được sơn hà
Một cái cựa gà, không kéo được tòa Bắc Đẩu
—o—
MÃ GÀ
Con gà tốt mã vì lông
Răng đen vì thuốc, rượu nồng vì men
—o—
Chém cha tổ mẹ con gà
Chưa cất tiếng gáy, nó đà khoe thân!
—o—
Đầu công, mình cốc, cánh vỏ trai
—o—
Đầu công, mình cốc, quản ngắn, đùi dài, cánh vỏ trai, mỏ búp chuối
—o—
Con gà tốt mã vì lông
Răng đen vì thuốc, rượu nồng vì men
—o—
TRỨNG GÀ
Dẫu tin thì cũng đề phòng
Gà kia một trứng hai lòng biết đâu
—o—
Trắng như trứng gà bóc
—o—
CHUỒNG GÀ HƯỚNG ĐÔNG
Chuồng gà hướng đông, cái lông chẳng còn
—o—
GÀ ĐÁ VÁCH
Học như gà đá vách
—o—
GÀ MẮC TÓC
Lúng túng như gà mắc tóc
—o—
GÀ ĐƯA TRANH
Chiều chiều con quạ lợp nhà
Con cu chẻ lạt, con gà đưa tranh
Chèo bẻo bẻ bí nấu canh
Chìa vôi đi chợ mua hành mua tiêu
—o—
Chiều chiều con quạ lợp nhà
Con cu chẻ lạt, con gà đưa tranh
Chèo bẻo nấu cơm nấu canh
Chìa vôi đi chợ mua hành về nêm
—o—
Chiều chiều con quạ lợp nhà
Con cu chẻ lạt, con gà đưa tranh
Ai làm em bén duyên anh
Cho mây lấy núi, cho trăng thanh lấy gió ngàn
—o—
GÀ THÁNG BẢY
Ếch tháng ba, gà tháng bảy
—o—
Chó tháng ba, gà tháng bảy
—o—
GÀ THÁNG BA
Gà ba tháng vừa ăn
Ngựa ba năm vừa cưỡi
—o—
BÁN GÀ
Gà béo thì bán bên Ngô
Gà khô bán bên láng giềng
—o—
Con gà béo bán bên Ngô
Con gà khô bán láng giềng
—o—
MẤT GÀ
Mất con gà em la cả xóm
Ba bốn ngày rồi họ đoán chẳng sai
Tại em phụ bạc duyên ai
Có tin thì cũng có vài người nghe
—o—
THẢ GÀ
Trấu trong nhà, thả gà đi đâu
—o—
HÓC XƯƠNG GÀ
Hóc xương gà, sa cành khế
—o—
NUÔI GÀ
Ta về ta rủ bạn ta
Ruộng ta ta cấy, vườn ta ta trồng
Có làm thì hẳn có công
Can chi chầu chực mà mong của người
—o—
Ta về ta rủ bạn ta
Nuôi lợn, nuôi gà, cày cấy ta ăn
—o—
Một tiền gà,
Ba tiền thóc
—o—
Chăn nuôi vừa khéo vừa khôn
Quanh năm gà lợn xuất chuồng quanh năm.
—o—
MUA GÀ
Đàn bà năm bảy đàn bà
Chồng dặn mua gà, mua phải cuốc con.
—o—
Đi cầu đi quán
Đi bán lợn con
Đi mua cái xoong
Đem về đun nấu
Mua quả dưa hấu
Về biếu ông bà
Mua một đàn gà
Về cho ăn thóc
Mua lược chải tóc
Mua cặp gài đầu
Đi mau về mau
Kẻo trời sắp tối
—o—
Gà đen chân trắng, mẹ mắng cũng mua
Gà trắng chân chì, mua chi giống ấy!
—o—
TRỘM GÀ
Ghét đứa trộm gà
Thiết tha phường kẻ cướp
—o—
LÀM GÀ
– CHỌC TIẾT GÀ
Úm ba la con gà chọc tiết
Ai mua tiết thì phải trả tiền
—o—
– CẮT CỔ GÀ
Tay cầm cái dao
Tay trao cái rổ
Cắt cổ con gà
Tiếng tăm tôi chịu, thịt thà ai ăn?
Lời nguyền thủy kiệt sơn băng
Lên non cao tạc đá, xuống đất bằng đề thơ
—o—
– CẮT CỔ GÀ
Cầm dao cắt cổ con gà
Hai ta uống huyết tại nhà ông mai
Lời thề cho chắc chớ phai
Nón rách mược nón, giữ quai cho bền
—o—
– MỔ RUỘT GÀ
Khoan khoan mổ ruột con gà
Bí đao xắt nhỏ, tiêu cà bỏ vô
—o—
– THỊT GÀ
Cốc cốc đánh mõ đi tuần
Cha mi nói dối đau chân ở nhà
Làng tuần vừa thịt con gà
– Con ơi, bỏ gậy cho cha đi tuần!
—o—
– LUỘC LẠI GÀ
Gà luộc lại như gái cải giá
—o—
– ĐỔI MUỐI RUỘT GÀ
Cái cò cái vạc cái nông
Cùng ăn một đồng nói chuyện giăng ca
Muối kia đổ ruột con gà
Mẹ mình chẳng xót bằng ta xót mình.
—o—
– LÀM GÀ CANH BA GIỜ TÝ
Vè Tết
Hạ lợi bước qua
Chánh ngày hăm ba
Lễ đưa ông Táo
Hai là lễ đáo
Tảo mộ ông bà
Cổ tích bày ra
Truyền cho con cháu
Từ ngày hăm sáu
Dĩ chí ba mươi
Cá thịt tốt tươi
Ông bà tiếp rước
Phải dùng cây trước
Lấy nó làm nêu
Thiên hạ cũng đều
Lo chưng đồ đạc
Sơ tam chánh ngoạt
Canh giữ thường lai
Quần rộng áo dài
Ăn chơi ba bữa
Bịt khăn sắm sửa
Làm tuổi mẹ cha
Đèn đốt vậy mà
Tứ cung tứ bái
Trai thời giữ đạo
Gái phải dằn lòng
Xuân nhật ngày đêm
Đèn chong hương đốt
Chơi bời mùng Một
Chí những mùng Hai
Liên gia trong ngoài
Ăn mừng năm mới.
Chữ An, chữ Thới
Dán trước hàng ba
Phú quý vinh hoa
Dán vô trước cửa
Tài lợi lộc phước
Dán trước hàng nhì
Vạn trực duy tân
Dán vô cửa giữa
Dán thời phải lựa
Cột cái định tường mà dán
Trên trang ông Táo
Đề chữ “Hiển Linh”
Lấy câu “Thái Bình”
Dán ngoài cửa ngõ
Quần điều áo đỏ
Quần rộng vãng lai
Chánh ngoạt sơ khai
Tháng Giêng duy thỉ
Canh ba giờ tí
Thức dậy làm gà
Lễ vật bày ra:
Nhang, đèn, trà, nước
Tiên sư giáng trước
Ứng biện vô dò
Rượu rót liên do
Kim ngân tiếp đốt
Giờ này thiệt tốt
Thạnh lợi chủ gia
Giờ đặng kế ba,
Làm ăn phú quý
—o—
– CÚNG GÀ RA MẮT
Phú bói giò gà
Đầu năm ra mắt mồng ba
Cúng ông Hành Khiển cùng là Hành Binh
Bói giò phải bói cho tinh
Xem tường màu sắc chân hình rủi may
Đôi giò cần để thẳng ngay
Nhuận hồng vàng ánh năm nay chắc giàu
No rồi chụm móng khít khao
Đỡ cái chặt chẽ cũng giàu cũng sang
Đỏ mà gân máu nổi loang
Là điềm hao của tan hoang cửa nhà
Trắng xanh bền bệt thây ma
Ấy điềm tang chế ông bà cháu con
Da gà tươi mượt vàng son
Đi thi chắc đậu đi buôn chắc lời
Khe chân gà hở tơi bời
Tiền vô nhiều cũng phủi rồi tay không
Ba ngón đội lên một chồng
Tốt thì có tốt, phải phòng người trên
Nhờ người giúp đỡ mới nên
Tự mình tự chủ không bền được đâu
Cũng ba ngón chân chụm đầu
Một hàng ngang mặt, thúng đâu đựng tiền
Ngón cái mà cong nghiêng nghiêng
Đâm vô khe hở, lụy phiền đến nơi
Quan phi khẩu thiệt tơi bời
Tai bay vạ gió kêu trời sao đang
Bốn chân cong quẹo loạn hàng
Cả năm bươn chải biết đàng nào yên
No rồi như nở cười duyên
Da hường tươm mỡ của tiền đầy kho
Da chân xam xám màu tro
Gân xương khô héo có lo cũng nghèo
Đôi giò cái trễ cái treo
Bên ngay bên quẹo nằm queo một mình
Da vàng mỡ đọng lung linh
Làm chơi được thiệt, mặc tình vui chơi
Bốn ngón đều ngay lên trời
Nồi gọ xẹp lép thì thôi còn gì !
Gặp năm tuổi xấu thêm nguy
Ốm đau tang chế, quan phi tụng đình
Ngón chân rời rạc thân hình
Thiếu người giúp đỡ, thiếu tình hữu giao
Gặp cơn sóng gió ba đào
Một tay lèo lái, ai nào giúp ta!
Chân gà cấm hở, quẹo ra
Da gà tươi nhuận mới là bình an
Cúng gà ra mắt nghiêm trang
Làm gà kỹ lưỡng, luộc càng thêm tinh
Có thành chắc có thần linh
Cầu ông Hành Khiển Hành Binh hộ trì
Cho mình gặp hội khả vi
Mỗi chu niên trọn, chu kỳ bình an
Mùng ba Tết tới bước sang
Lại cúng ra mắt huy hoàng như xưa.
—o—
MÓN GÀ
Chập chập rồi lại cheng cheng
Con gà sống thiến để riêng cho thầy
Đơm xôi thì đơm cho đầy
Đơm vơi thì thánh nhà thầy mất thiêng
Con gà sống thiến để riêng cho thầy
Đơm xôi thì đơm cho đầy
Đơm vơi thì thánh nhà thầy mất thiêng
—o—
Thịt gà không lá chanh như anh không nàng
—o—
Chết thì cơm nếp thịt gà
Sống thì xin bát nước cà không cho
Sống thì xin bát nước cà không cho
—o—
Thịt gà luộc, nhất làng Sông
Phao câu ba lá, bộ lòng tốt tươi.
Cái da vàng ưởi vàng ười,
Miếng thịt trông nó trắng tươi, nhũn nhùn.
Làng Sông Cũng gọi là kẻ Sông, nay là một thôn thuộc địa phận xã Liêm Thuận, huyện Thanh Liêm, tỉnh Hà Nam, là quê cha của vua Lê Đại Hành. Làng có tên như vậy vì trước đây nằm cạnh một con mương lớn.
GÀ & PHƯỢNG HOÀNG
Phượng hoàng ở chốn cheo leo
Sa cơ lỡ vận phải theo đàn gà
Bao giờ gió thuận mưa hòa
Thay lông đổi cánh lại ra phượng hoàng
—o—
Sông sâu nước chảy làm vầy
Ai xui em đến chốn này gặp anh
Đào tơ sen ngó xanh xanh
Ngọc lành phải giá gái lành phải duyên
Cho hay tiên lại gặp tiên
Phượng hoàng há dễ đứng bên đàn gà
—o—
Phụng hoàng đậu nhánh cheo leo
Sa cơ thất thế phải đeo cánh gà
—o—
GÀ & VỊT
Mẹ gà con vịt chít chiu
Mấy đời dì ghẻ nâng niu con chồng
—o—
Gà đòi ấp vịt lấy công
Xiêm La không chịu vì lòng thương con
—o—
Tội vịt chưa qua,
Tội gà đã tới
GÀ & LỢN
Lợn thả, gà nhốt
—o—
Giàu lợn nái, lãi gà con
—o—
Lợn nhà, gà chợ
—o—
BẠC NHƯ GÀ
Mẹ ơi mẹ bạc như gà
Con chưa lẻ mẹ, mẹ đà lẻ con
—o—
MỐI BẮT GÀ
Nắng lên cho mối bắt gà
Một trăm đàn bà đánh giặc cho vua
Con tép nó kẹp con cua
Một bầy cá mại cõng rùa đi ăn
Chồn đèn cắn cổ chó săn
Chuột kêu chút chít, đòi ăn con mèo
Chó chạy, chồn rượt đuổi theo
Chuột gặm chân mèo, muỗi đốt cánh dơi
Cây cao bóng mát chơi vơi
Gà con tha quạ lên ngồi cành tre
Con voi ấp trứng sau hè
Gà con đi kiện, vịt què vô Nha
Nực cười rết nuốt trứng gà
Đàn ông có chửa, đàn bà có râu
Trai tơ sắm cối giã trầu
Bà già bạc đầu nằm ngửa trong nôi
Chẳng tin đốt đuốc mà coi
Thầy chùa đang ướp cá mòi nấu chay
—o—
GÀ RỪNG
Gà rừng tốt mã khoe lông
Chẳng cho đi chọi nhốt lồng làm chi
Mẹ ơi con đã đến thì
Mười bảy mười tám chẳng cho lấy chồng
Bấy giờ người có con không
Thấy chúng thấy bạn cực lòng con thay
—o—
GÀ RI
Nuôi gà phải chọn giống gà
Gà ri tuy bé nhưng mà đẻ mau
Con nghịt chết khô
Con rô chết đứng
Con ruồi cứng vòi
Con voi dài ngà
Con gà dài cựa
Con heo to trốc
Chiếc nốc hay đi
Gà ri hay gáy
Củ ráy dưới ao
Ngôi sao côi trời
Cá bơi ngoài đồng
Tổ ong trong nhà
Cái đà ngoài nương
Chàng cương dưới bàu
Cá tràu trong hang
CON GÀ TUỔI DẬU
Tuổi Tí là con chuột xù
Thu gạo thu nếp nó bò xuống hang
Tuổi Sửu con trâu kềnh càng
Cày chưa đúng buổi nó mang cày về
Tuổi Dần con cọp chỉn ghê
Bắt người ăn thịt tha về non cao
Tuổi Mẹo là con mèo ngao
Hay quấu hay quào ăn vụng thành tinh
Tuổi Thìn, rồng ở thiên đình
Đằng vân giá vũ ẩn mình trên mây
Tuổi Tỵ nằm ở bộng cây
Nằm khoanh trong bộng chẳng hay điều gì
Tuổi Ngọ ngựa ô đen sì
Ỷ mình sức mạnh sá gì đường xa
Tuổi Mùi là con dê chà
Có sừng mọc ngược râu ra um tùm
Tuổi Thân con khỉ ở lùm
Chuyền qua chuyền lại té ùm xuống sông
Tuổi Dậu con gà vàng lông
Có mỏ có mồng nó gáy ó o
Tuổi Tuất là con chó cò
Nằm khoanh trong lò lỗ mũi lọ lem
Tuổi Hợi con heo ăn hèm
Làm chuồng nhốt lại không thèm nhảy ra
