Điên – Điện – Điến – Điền – Điển – Điễn

ĐIÊN

ĐIÊN (TÍNH TỪ)

– Điên tiết

– Điển đảo

Tôi trách anh bạn đảo điên
Gặp nhau xuống chốn huỳnh tuyền bỏ lơi

—o—

Bậu đừng ăn nói đảo điên
Cái áo bậu bận cũng tiền anh cho

—o—

Thân hỡi thân thân sao lận đận
Mình trách mình thời vận đảo điên

—o—

Con rắn hổ mây nằm cây thục địa
Con ngựa nhà trời ăn cỏ chỉ thiên
Trách anh bạn tình gian dối đảo điên
Gạt em xuống chốn huỳnh tuyền bỏ em

—o—

Tre già vì bởi nhện giăng
Đêm khuya vì bởi khăng khăng nhớ chàng
Buồn trông lửa tắt nhang tàn
Dế kêu rủ rỉ thương chàng sầu riêng
Ai làm duyên nợ đảo điên
Trai anh hùng chịu thảm, gái thuyền quyên chịu sầu

—o—

Trèo đèo lặn suối qua truông,
Đến đây thấy cảnh lòng buồn không vui.
Tới đây tìm kiếm bạn tui,
Bạn tui không có, tui lui trở về.
Trở về nằm sấp một bề,
Không trăn không trở,
Chết đi thì lỡ,
Sống lại thêm phiền,
Em giả con diều bay giữa thượng thiên,
Để coi người bạn cựu nẫu đảo điên thế nào!

—o—

Thân hươu lẩn khuất bóng tùng,
Biết nhau thương lấy nhau cùng ai ơi.
Tiếc công trước đã nặng nhời,
Tiếc công gắn bó mấy người đã lâu.
Tiếc công tình tự với nhau,
Tiếc công đi lại trước sau bấy giờ.
Tiếc công đắp đập be bờ,
Để cho người khác đem lờ đến đơm.
Tiếc thay cho hạt mưa trong,
Tiếc tờ giấy trắng vẽ nhằng vẽ xiên.
Cuộc đời lắm lúc đảo điên,
Ai ơi để mãi lụy phiền đến hoa.

– Điên cuồng

Ngó ra ngoài biển láng lai
Em xa anh cách, lòng ai không buồn?
Lênh đênh kẻ biển người nguồn,
Em xa, anh cách không cuồng cũng điên
Vui chung rồi lại buồn riêng,
Hay vầy lúc trước gá duyên làm gì!

—o—

Cô kia con cái nhà ai,
Mà cô ăn nói dông dài hử cô.
Cô điên cô dại cô rồ,
Cô ra kẻ chợ cô vồ lấy giai.

—o—

Hai tay cầm nắm lạt bẻ cò
Lòng anh thương da diết, sao em giả đò làm lơ
Thương em phát dại phát khờ
Đang ăn đũa rớt bao giờ không hay
Cầm kéo quên cắt quên may
Cầm ve quên rượu, cầm khay quên trầu
Cầm đèn quên bấc quên dầu
Cầm trang sách đọc quên đầu quên đuôi
Cầm cân quên giá quên lui
Cầm tiền mà xỉa không biết mấy mươi một tiền
Thương em nhất dại nhì điên

ĐIÊN (DANH TỪ)

– Điên điển

Canh chua điên điển cá linh
Ăn chỉ một mình nên chẳng biết ngon

—o—

Lục bình bông trắng, điên điển bông vàng
Ðiên điển mọc ở đất làng
Lục bình trôi nổi như chàng hát rong

ĐIÊN (NHÂN VẬT)

– Đại Điên : nhà sư trong sự tích Từ Đạo Hạnh

– Đinh Thị Điên : mẹ của Tản Viên

ĐIỆN

ĐIỆN (HẠT CƠ BẢN)

– Hạt điện tử electron

– Trường điện từ

– Điện cực

– Điện quang

– Xung điện

– Luồng điện

ĐIỆN (VẬN HÀNH)

– Tắt điện

– Bật điện

– Thắp điện

– Chập điện

– Cắt điện

– Nổ điện

– Cháy xiện

ĐIỆN (VẬN HÀNH)

– Điện phân

– Điện giật

ĐIỆN (VẬN HÀNH)

– Gọi điện

Nhà tôi có bảy anh em
Thằng què đi công tác
Thằng lác lái máy bay
Thằng cụt tay đi đào hầm
Thằng câm đi gọi điện
Thằng điếc nghe đài
Thằng mù đọc báo
Nói láo chỉ huy
Đi mở cổng sắt
Lấy năm đồng cắc
Đi mua thuốc Bắc
Ông thầy bán mắc
Tôi địt cái “tắc”
Ông thầy chết ngắc.

– Đánh điện

– Mất điện

ĐIỆN (CẤU TRÚC)

– Thiết bị điện

– Đèn điện

Văn minh đèn điện sáng lòe
Thông thương kĩ nghệ mọi bề chấn hưng
Chỉ cánh áo ngắn khốn cùng
Làm lụng suốt tháng vẫn không đủ dùng
Bữa cơm, bữa cháo nhạt nhùng
Thôi đành nheo nhóc bọc đùm lấy nhau

– Dây điện

– Mạch điện

– Ổ điện

– Tàu điện

Vừa nghe tàu điện rung chuông
Leng keng đánh thức màn sương Tây Hồ
Đường vui rộn bánh xe bò,
Lao xao Yên Phụ tiếng hò gọi nhau
Hỏi mình: – Chuyên chở về đâu
Ngụy trang xanh ngắt một màu thế kia?
Rằng: – Rau Quảng Bá đây mà,
Rau vào xí nghiệp, rau ra chiến trường
Rau tình, rau nghĩa quê hương
Lại đây, đẩy một đoạn đường hộ rau

—o—

Thằng Tây ngồi nghĩ cũng tài
Sinh ra đèn máy thắp hoài năm canh
Thằng Tây ngồi nghĩ cũng sành
Sinh ra tàu điện chạy quanh phố phường
“La ga” thì ở Thụy Chương
Dây đồng cột sắt tìm đường kéo lên
Bồi bếp cho chí bồi bàn
Chạy tiền kí cược đi làm sơ vơ
Xưa nay có thế bao giờ
Có cái tàu điện đứng chờ ngã ba
Đàn ông cho chí đàn bà
Hễ tàu vừa đến lấy đà nhảy lên
Ba xu ghế gỗ rẻ tiền
Toa sau thì để xếp riêng gánh gồng
Năm xu ngồi ghế đệm bông
Hỏi mình có sướng hay không hở mình?

– Roi điện

Tiếc công anh ngồi ẩn bóng đèn
Kết duyên không đặng cứ trời anh kêu
Anh làm sao lên đặng ông trời
Mượn cái roi điện hại người bạc ơn

ĐIỆN

– Quang điện

– Thuỷ điện

– Nhiệt điện

ĐIỆN (NƠI CHỐN, KHÔNG GIAN)

– Bưu điện

– Cung điện

– Điện ngọc

Đất Thần Kinh trai hiền gái lịch
Non xanh nước biếc, điện ngọc đền rồng
Tháp bảy tầng, miếu Thánh, chùa Ông
Chuông khua Diệu Đế, trống rung Tam Toà
Cầu Tràng Tiền mười hai nhịp bắc qua
Tả Thanh Long, hữu Bạch Hổ đợi khúc âu ca thái bình

ĐIỆN (NHÂN VÂT)

– Điện hạ

– Thập điện Diêm vương

Trai ở bạc lấy vôi mà tạc
Gái ở bạc lấy đá mà ghi
Nào ai ăn ở điều chi
Dưới có Diêm vương thập điện, trên có Thiên tri quỷ thần

– Phật Mẫu Pháp Điện, trong Tứ Pháp

ĐIỆN (ĐỊA DANH)

– Xứ Thần kinh

– Điện Biên

Vì thằng giặc mỹ Giôn-xơn
Nên ta phải vượt Trường Sơn qua Lào
Thủ đô xa tự năm nào
Giã từ Tam Đảo, vẫy chào Điện Biên
Nay mai chiến thắng trăm miền
Thủ đô, Tam Đảo, Điện Biên lại về.

– Điện Bàn : Tên một thị xã đồng bằng ven biển phía Bắc tỉnh Quảng Nam. Nơi đây nổi tiếng các làng nghề truyền thống như đúc đồng, gốm, gỗ mỹ nghệ Nguyễn Văn Tiếp, dệt chiếu, mì Quảng Phú Chiêm, bê thui Cầu Mống, khu du lịch Bồ Bồ, tháp Bằng An…

Nhớ khi rộn rịp bến tàu
Quán cơm Đà Nẵng, cao lầu Hội An
Thăng Bình nhớ dĩa khoai lang
Duy Xuyên bánh đập, Hòa Vang thịt rừng
Bò thui chấm dĩa muối gừng
Điện Bàn nhớ trận giặc, lùng đánh Tây

– Điện Trường Bà, Quảng Ngãi

– Núi Điện Bà

Ngó lên hòn núi Điện Bà
Đạo chồng nghĩa vợ cớ hà phân ly

– Vĩnh Điện : Địa danh nay là một thị trấn thuộc huyện Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam.

Rằng xa, cửa ngõ cũng xa
Rằng gần, Vĩnh Điện La Qua cũng gần

—o—

Dù xa vạn dặm cũng xa
Dù gần Vĩnh Điện La Qua cũng gần

—o—

Xa nhau cách mấy con trăng
Đêm nằm lơ lửng, uống ăn không thường
Không biết ai tôi nhắn với người thương
Nhắn anh dầu phụng Quán Rường mới ra
Nhắn bạn hàng Phong Thử, Hà Nha
Nhắn người Vĩnh Điện, La Qua xưa rày
Nhắn người quen biết xưa nay
Nhắn ông đi cuốc đi cày cũng không
Chợ chiều tôi nhắn chị hàng bông
Nhắn cô gánh nước, nhắn ông đưa đò
Nhắn người chuyển miệng giùm cho
Nhắn người cắt cỏ, giữ bò giữ trâu
Nhắn ông đi úp sông sâu
Nhắn ông bủa lưới giăng câu dọc gành
Nhắn người đốn củi rừng xanh
Nhắn cô bán cá, nhắn anh bán trầu
Nhắn người ở dưới Câu Lâu
Nhắn cô bán vải ở cầu Bình Long

ĐIỀN

ĐIỀN (DANH TỪ)

– Đan điền

– Đồn điền

– Đồng điền bạch lạc : ruộng đồng mất trắng

Từ năm Bính Tý đến giờ,
Đồng điền bạch lạng bỏ đi thế này
Dân ta đói khổ lắm thay,
Công sưu công ích kẹp ba ngày chưa tha
Đời ông cho chí đời cha,
Đời nào khổ cực cho qua đời mình
Thuế điền rồi lại thuế đinh,
Thuế thuốc, thuế rượu, sát sinh, thuế đò.
Năm ngày “công ích” phải lo,
Chạy vạy không được bán bò mất thôi!
Bán đi đặng nộp cho rồi,
Miễn sao thoát khỏi tanh hôi ngục hình.

– Lực điền

Anh ăn rồi lại anh nằm
Làm cho thiếp phải quanh năm lo phiền
Chẳng thà lấy chú lực điền
Gạo bồ, thóc đống còn phiền nỗi chi

—o—

– Tá điền

– Thảo điền

– Tịch điền

ĐIỀN (TÍNH TỪ)

– Điền chủ

– Điền dã

– Điền kinh

– Điền sản : tài sản gắn liền với đất

– Điền thổ : đất ruộng

– Điền trạch

– Điền trang : trang trại có ruộng

– Điền viên : ruộng vườn

ĐIỀN (ĐỘNG TỪ)

– Điền vào ô trống

– Canh điền

Thứ nhất canh trì,
Thứ nhì canh viên,
Thứ ba canh điền

ĐIỀN (hình vuông)

– Chữ điền

Thấy em đẹp nói đẹp cười,
Đẹp người đẹp nết lại tươi răng vàng.
Chân em đi dép quai ngang,
Mặt vuông chữ điền liền vành cá trôi.
Ta thương mình lắm mình ôi,
Cá chết về mồi khốn nạn đôi ta.

—o—

Mặt em phương tượng chữ điền,
Da em thì trắng, áo đen mặc ngoài.
Lòng em có đất, có trời,
Có câu nhân nghĩa, có lời hiếu trung.
Dù khi quân tử có dùng,
Thì em sẽ ngỏ tấm lòng cho xem.

Là cái gì?

—o—

Má miếng bầu coi lâu càng thắm
Mặt chữ điền xấu lắm ai ơi—o—

Ông tơ hồng mắc kẹt bụi tre
Hai đứa mình lại gỡ đặng mai ông xe liền
Biểu ông tơ bóp bụng chịu phiền
Xe người má phấn mặt chữ điền cho tui

—o—

Mẹ em đẻ em trong buồng
Ngón tay tháp Bút mặt vuông chữ điền
Càng nhìn càng thấy thêm duyên
Càng đẹp nhan sắc càng hiền nết na

—o—

Nghe tin anh học Kinh Thi
Ba ngang ba sổ, chữ chi rứa chàng?
– Anh đây học sách thánh hiền
Ba ngang ba sổ, chữ điền em ơi.

—o—

Quê anh thì ở nơi đâu
Mà anh thả lưới, buông câu xứ này?
– Giằng đầu, nhất khẩu, chữ điền
Thảo đầu, vương ngã, là miền quê anh

—o—

Chiều chiều vịt lội ao sen
Tình cờ tôi gặp người quen tôi chào
Chào cô trước mũi tiên phuông
Chào cô sau lái mặt vuông chữ điền
Hỏi thăm cô bác xóm giềng
Người nào là vợ Vân Tiên
Nói cho tôi biết chào liền chị dâu
Người nào người nghĩa tôi đâu
Nói cho tôi biết kết câu ân tình

—o—

Chiều chiều vịt lội ao sen
Tình cờ tôi gặp người quen tôi chào
Chào cô trước mũi tiên phuông
Chào cô sau lái mặt vuông chữ điền
Chào rồi tôi chụp hỏi liền
Hỏi thăm phụ mẫu bình yên thế nào
Hiu hiu gió thổi vườn đào
Cô nào có nghĩa tôi chào làm quen.

ĐIỀN (ĐỊA DANH)

Bánh đúc làng Điền góp tiền mà mua

ĐIỂN

ĐIỂN (ĐỊA DANH)

– Văn Điển

Nghĩ ra Văn Điển cũng sành
Giò, nem, ninh, mọc, đủ ngành nàng ơi