XỨ SA QUA CÁC ĐỊA DANH “SA” (Ngũ hành Bụi Tiên)

Xứ Sa là xứ của Diêm Vương, nên nó xa xôi và xa vời với hầu hết chúng ta. Nhưng những câu chuyện huyền sử kỳ diệu, cổ tích bao gồm huyền sử Bách Việt và cổ tích của nước Việt hầu như đều bắt nguồn từ xử sở này. Cổng vào xứ Sa là các địa danh Sa. Để vào xứ Sa bạn phải sa từ xứ mà bạn đang ở vào xứ Sa chứ bạn không đi con đường bình thường nối hai xứ rồi qua cổng bình thường mở giữa hai xứ được. Xứ Sa rất liên quan đến Xứ Cát, và sa cũng có nghĩa là cát.

– Mũi Sa Vĩ Quảng Ninh : là khởi điểm cho đường bờ biển dài 3.260km của nước ta. và cũng là nơi kết thúc đường biên giới giữa Việt Nam và Trung Quốc kéo dài 1.406 km (bắt đầu là cột mốc số 0 tại A Pa Chải, tỉnh Điện Biên). Điều thú vị nữa là mũi Sa Vĩ còn là điểm cực Đông của miền Bắc, nơi đón ánh nắng mặt trời trên đất liền sớm nhất ở khu vực

– Thi trấn Sa Pa (tên cũ Sa Pả hoặc Chapa có nghĩa là bãi cát), tỉnh Lào Cai

Sa Pa, Thác Bạc, Cầu Mây
Có đào Bích Nhị ngất ngây lòng người

– Xã Thần Sa, huyện Võ Nhai, tỉnh Thái Nguyên
– Hồ Tiên Sa, chân núi Ba Vì, Hà Nội
– Làng Vân Sa xưa thuộc huyện Tân Hồng, tỉnh Sơn Tây nay thuộc xã Tản Hồng, huyện Ba Vì, Hà Nội.

– Sa Đôi (Hà Nội) : đường Sa Đôi, cầu Sa Đôi, đền Sa Đôi

– Sa Châu, có đền Thánh Sa Châu, xã Giao Châu, huyện Giao Thuỷ, tỉnh Nam Định

– Chợ, xã Sa Nam, huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An

Sa Nam trên bến dưới thuyền

Bánh đúc hai dãy thịt bò mê thiên

—o—

Sa Nam trên chợ dưới đò
Nơi đây Hắc Đế kéo cờ dựng binh

—o—

Quê tôi vốn ở Nguyệt Đàm
Tôi đi bán hến chợ Sa Nam gần kề
Hến tôi ngon gớm ngon ghê
Ai muốn ăn hến thì về quê tôi

– Cảng Tiên Sa, Đà Nẵng

Thà làm hạt cát Tiên Sa
Còn hơn làm mảnh đá hoa trong chùa

– “Thập ngũ tiên sa” là huyện Tiên Phước, tỉnh Quảng Nam, nơi 15 giáng nàng tiên xuống giờ là 14 “Tiên” xã (Tiên An, Tiên Cẩm, Tiên Cảnh, Tiên Châu, Tiên Hà, Tiên Hiệp, Tiên Lãnh, Tiên Lập, Tiên Lộc, Tiên Mỹ, Tiên Ngọc, Tiên Phong, Tiên Sơn, Tiên Thọ) và thị trấn Tiên Kỳ

– Cầm Sa : một ngôi làng cũ ở xã Điện Nam, huyện Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam. Tên địa danh này có nghĩa là “vùng cát đẹp.” Tại đây từng xảy ra trận đánh quan trọng giữa quân Trịnh và quân Tây Sơn vào cuối thế kỉ 18.

Kể từ đồn Nhứt kể vô,
Liên Chiểu, Thủy Tú, Nam Ô, xuống Hàn
Hà Thân, Quán Cái, Mân Quang
Miếu Bông, Cẩm Lệ là đàng vô ra
Ngó lên chợ Tổng bao xa
Bước qua Phú Thượng, Ðại La, Cồn Dầu
Cẩm Sa, chợ Vải, Câu Lâu
Ngó lên đường cái, thấy cầu Giáp Năm
Bây chừ, thiếp viếng, chàng thăm
Ở cho trọn nghĩa, cắn tăm nằm chờ.

—o—

– Thành cổ Châu Sa, làng Châu Sa, Quảng Ngãi

– Bãi biển Sa Huỳnh (tên cũ là Sa Hoàng), tỉnh Quảng Ngãi, gắn với văn hoá Sa Huỳnh

Muối Sa Huỳnh ba năm còn mặn
Cá Sa Huỳnh có vạn nào hơn
Sáng mưa trưa nắng trời nồm
Trời cho thuận gió xuôi buồm ra khơi

—o—

Nặng tình hạt muối Sa Huỳnh
Rau thơm Trà Quế đượm tình bữa trưa

—o—

Muối Sa Huỳnh ba năm còn mặn
Cá Sa Huỳnh có vạn nào hơn
Sáng mưa trưa nắng trời nồm
Trời cho thuận gió xuôi buồm ra khơi

—o—

Mặn mà muối biển Sa Huỳnh
Ngọt đường Quảng Ngãi thắm tình quê ta
Đường phổi, chim mía, mạch nha
Ai về Quảng Ngãi thử qua một lần

—o—

Sơn Tịnh đường đinh
Sa Huỳnh muối trắng

—o—

Thuốc ngon chợ Huyện
Giấy quyến Sa Huỳnh,
Nẫu xa thì mược nẫu, chớ đôi đứa mình đừng xa.

—o—

Thuốc ngon chợ Huyện
Giấy quyến Sa Huỳnh,
Nẫu xa thì mặc nẫu, đôi đứa mình không xa.

—o—

Thuốc ngon chợ Huyện
Giấy quyến Sa Huỳnh,
Nẫu nói sao mược nẫu, đôi đứa mình đừng xa.

—o—

Cửa Tam Quan nước cạn bày cừ
Biển Sa Huỳnh khô tắc em mới từ nghĩa anh!

– Sa Kỳ là cảng biển đi ra đảo Lý Sơn và cũng là một cửa biển của tỉnh Quảng Ngãi, nằm ở địa bàn xã Bình Châu thuộc khu Dung Quất, huyện Bình Sơn, tỉnh Quảng Ngãi

Đi ngang qua mũi Sa Kỳ
Ngó cù lao Ré xiết chi thảm sầu

– Huyện Sa Thầy, tỉnh Kon Tum, có xã Sa Nghĩa, Sa Bình, Sa Nhơn, Sa Sơn

– Sa Loong là một xã thuộc huyện Ngọc Hồi, tỉnh Kon Tum, Việt Nam.

– Thành phố Sa Đéc, tỉnh Đồng Tháp

– Sông Sa Giang, sông chảy qua thị trấn Sa Đéc, tỉnh Đồng Tháp

– Quần đảo Trường sa, Hoàng sa

Hoàng Sa lắm đảo, nhiều cồn
Chiếc chiếu bó tròn mấy sợi dây mây

—o—

Hoàng Sa trời bể mênh mông
Người đi thì có mà không thấy về
Hoàng Sa mây nước bốn bề
Tháng hai khao lề thế lính Hoàng Sa

– Xứ phù sa : Hà Nội (sông Hồng), Sài Gòn, Bến Tre, An Giang

Về thăm Hà Nội quê nhà
Sông Hồng chở nặng phù sa ân tình
Tháp Rùa vẫn đẹp lung linh
Cầu cong Thê Húc in hình tháng năm

—o—

Sông Sài Gòn chạy dài Chợ Củ
Nước mênh mông nước lũ phù sa

—o—

Sông Ba Lai bên bồi bên lở
Đất Ba Lai đỏ thẳm phù sa
Nàng về kết bạn cùng ta
Ăn cá thay bánh, uống nước trà thay cơm.

Ba Lai là tên một con sông ở tỉnh Bến Tre, dài khoảng 55 km, chảy qua huyện Châu Thành, và là ranh giới tự nhiên giữa huyện Bình Đại với Giồng Trôm và Ba Tri.

—o—