Tỵ là con vật cân bằng và chuyển hoá liên tục theo kiểu đánh đổi và bật tắt 3 bộ đôi của 6 nguyên tố cơ bản là Thổ – Khí, Thuỷ – Hoả, Kim – Mộc, ví dụ
– từ Khí sang Thổ, từ Thổ sang Khí,
– bật Hoả tắt Thuỷ, bật Thuỷ tắt Hoả,
– cắt chọn Kim và ghép hoà Mộc.
Phân tách các cặp âm dương và lựa chọn đánh đổi từng cấu phần trong mỗi bước vận hành của mình là cách con rắn trườn bò, tấn công con mồi, tự vệ và lột xác … Kết nối âm dương theo trục, đặc biệt là trục ngang là cấu trúc xà.
Năm Tỵ đi sau năm Thìn, năm Thìn hợp nhất và xuyên suốt 3 bộ nguyên tổ cơ bản
– Thuỷ có lực đà của Hoả, Hoả lan như Thuỷ
– Khí có cấu trúc chặt chẽ của Thổ, Thổ có trục Khí xuyên và cân bằng
– Mộc tổng hợp, xuyên suốt; Kim xuyên thấu và tập trung
Cho nên Thìn Tỵ, rồng rắn tạo nên bộ đôi âm dương.
Vẫn 6 nguyên tố cơ bản này nhưng cấu trúc thành bộ hoa thị :
– Kim đối xứng và khoá cân bằng với Mộc,
– Hoả đối xứng và khoá cân bằng với Thuỷ,
– Thổ đối xứng và cân bằng với Khí,
sẽ ra Công Phượng/Phụng Công hoăc Chu tước – Bạch hổ.
– Công mang tính dương : hoả, kim, thổ, cấu trúc thành dạng tâm, là trạng thái hoa thị trung tâm hay trung hoa, biểu tượng là con hổ (Dần)
– Phượng mang tính âm : thuỷ, mộc, khí, vận hành dạng sóng biên, là trạng thái lốc xoáy hay cốc vũ
Rồng Phượng là bộ đôi âm dương song hành, trong khi Phụng Công hay Chu tước – Bạch hổ là bộ đôi âm dương ẩn hiện, trong đó thường thì Công hiện và Phụng ẩn.
Trong vòng tròn âm dương
– Phượng hoàng – Chu tước là xoáy tròn (cốc vũ)
– Thìn rồng là chữ S mà kéo thành lốc xoáy
– Công/Hổ là tâm, của lốc xoáy và chữ S
Tỵ về bản chất sẽ đối xứng với Dậu.
Trong vòng tròn âm dương
– Dậụ là vòng tròn tĩnh (long biên)
– Tỵ là nửa đen và nửa trắng của vòng tròn âm dương.
Thìn – Tỵ – Dậu – Dần là một bộ tứ linh, mà tạo nên một vòng tròn âm dương hoàn chỉnh
– Dậu là vòng tròn
– Thìn là chữ S
– Dần là tâm
– Tỵ là nửa đen, nửa trắng
Bộ Thìn – Tỵ – Dậu – Dần chính là tứ hoá Thanh Long – Bạch Hổ – Huyền Vũ – Chu Tước, trong đó
– Thìn là Thanh Long
– Dần là Bạch Hổ
– Tỵ là Huyền Vũ
– Dậu là Chu Tước
Thìn – Dần hay Thanh Long – Bạch Hổ là bộ đôi trong trạng thái phân tách; Tỵ – Dậu hay Huyền Vũ – Chu Tước trong trạng thái lưỡng nghi âm chuyển hoá lẫn nhau.
Bộ Thìn – Tỵ – Dần – Dậu cũng vẫn là bộ gốc của tứ trụ Long – Ly – Quy – Phụng, trong đó
– Thìn là Long
– Tỵ là Ly
– Dần là Quy
– Dậu là Phượng
Đối ứng bộ này về bộ Thần tài – Thổ địa & ông Công – ông Táo chúng ta có
– Thìn :
– – – Thần Tài là Long
– – – Ông Táo là Thanh Long
– Dần :
– – – Thổ Địa là Quy
– – – Ông Công là Bạch Hổ
– Tỵ – Dậu :
– – – Mẫu Cửu Trùng (Mẫu Địa Tiên) là Huyền Vũ – Chu Tước
– – – Bà Thị là Ly – Phụng
Năm ngoái là Giáp Thìn, năm nay là Ất Tỵ, hai năm bản lề của chu kỳ Can chi 60 năm. Những gì chúng ta cần làm và phải làm bằng đươc năm nay sẽ rất vất vả và quan trọng.
