Cát gắn với sự hanh thông và nước gắn với sự lưu thông, bởi vì cát và nước đều có năng lực phân tách cấu trúc và vận hành đến cấp đơn vị.
– Cát có tính khô, tính kim, tính cắt, tính rời, tính độc lập
– Nước có tính ướt, tính mộc, tính dung, tính kết nối, tính dính mắc
Sự hanh thông của cát gọi là cát tường.
CÁT có yếu tố gốc là kim. Cát có tính cắt. Cát cắt thành đơn vị, cắt thành hạt, còn cắt bình thường sử dụng đường, cắt thành tấm, thành miếng, thành đoạn, thành sợi, như vậy cát là cắt ở tầng đơn vị cầu trúc và đơn vị vận hành.
Cát đạt được sự cát tường vì nó có đủ nguyên tố
– Cát hoả (đất cát, đá đất, cát lửa, cát nóng) – Cát thuỷ (cát biển, cát sông, cát hồ, cát mát)
– Cát (Kim – Mộc – Thuỷ – Hoả – Thổ – Khí)
– Cát tứ trụ (Đất – Nước – Khí – Lửa),
cụ thể như sau
THUỶ CÁT (NƯỚC, THUỶ)
Thuỷ cát là cát nước, cát sông, cát biển, gồm cả cát thuỷ tinh, cát sỏi và cát san hô dưới nước. Cát san hô thì mang tính mộc, cát thuỷ tinh thì mang tính kim thuỷ, còn cát sỏi thì mang tính thổ hoả.
Trên thời ngói lợp tòa đô
Dưới sông thủy cát ra vô dập dìu
TRO CÁT (LỬA, HOẢ)
Chùa Hang cát nhỏ như tro
Hang Câu, bãi Ké kể cho thêm phiền
Chùa Hang, Hang Câu, bãi Ké là các địa danh của đảo núi lửa Lý Sơn. Cát Lý Sơn rất to vì là cát san hô moc trên đá núi lửa, nhưng riêng ở Chùa Hang cát rất nhỏ, như là tro húi lửa.
ĐẤT CÁT (ĐẤT, MỘC)
Trăng rằm đã tỏ lại tròn
Củ lang đất cát đã ngon lại bùi
Em gặp anh đây đã khỏe lại vui
Tam tứ sầu giải hết, mặt tươi như thường
Đất cát là loai đất có pha cát ít đến nhiều. Có rất nhiều loại cây hợp với đất cát. Củ lang trồng trong đất cát, và vị của nó cũng là vị ngọt bùi và ấm của đất cát. Cây mọc trên đất có vị bùi là cây thổ mộc.
CÁT BỤI (KHÍ)
Trở về cát bụi
—o—
Tan (hoá) thành cát bụi
—o—
Em nghĩ thân em như kiếng lấm lem cát bụi,
Ai đó lau chùi, biết tới buổi nào xong?
Kính tạo nên từ cát nóng chảy rồi để nguội tạo thành khối rắn, có tính kim thổ, còn cát bụi là cát tự do, có tính mộc khí.
ĐÁ CÁT (THỔ)
“Đồn Cẩm Phả sơn hà bát ngát
Huyện Hoành Bồ đá cát mênh mông”
—o—
MỘC CÁT
Mộc cát chính là Các. Có hai bài vè “Các lái”, nói về các cảng biển của nước ta trong đó có cảng Cát Lái.
—o—o—o—
Tóm lại
– Cát tứ trụ
– – – đất cát (cát đất, cát đá, cát sỏi, cát thuỷ tinh, cát kim loại)
– – – nước cát (cát sông, cát biển, cát san hô)
– – – lửa cát (tro cát)
– – – khí cát (cát bụi).
– Cát lục tổ hay cát lục đầu
– – – thổ cát (đá cát hoặc cát sỏi)
– – – khí cát (bụi cát)
– – – thuỷ cát (cát biển, cát sông)
– – – hoả cát (tro cát)
– – – kim cát (cát thuỷ tinh, cát ánh kim, hay cát vụn kim loại),
– – – mộc cát (đất cát & cát san hô),
