Ca dao, tục ngũ, thành ngữ về thờ cúng

Loading

THỜ, THỜ CÚNG

Thờ thì dễ, giữ lễ thì khó

THỜ CÚNG TỔ TIÊN

Năm ngoái anh mới sang Tây
Đồn rằng buôn bán năm nay phát tài
Lòng anh muốn lấy vợ hai
Rằng: “Nhà có thuận, nay mai nó về?
Rồi ra một quán đôi quê
Tôi muốn nó về làm bạn sớm hôm
Trước là sinh tử sinh tôn
Sau nữa thờ phụng công môn ông bà
Trước con nhà sau ra con nó,
Xin nhà rồi chớ có ghen tuông
Chợ rộng thì lắm gái buôn,
Sông rộng lắm nước trong nguồn chảy ra
Lòng anh ăn ở thật thà
Coi nó mười tám, coi nhà hai mươi
Lòng anh chẳng có như người,
Có mới nới cũ, tội trời ai mang
Lòng anh ăn ở bằng ngang
Nó giàu bằng mấy cũng nàng thứ hai”.
– “Thôi thôi, tôi biết anh rồi,
Bụng anh nông nổi giếng khơi không bằng!
Bây giờ anh khéo khôn ngoan,
Sau anh tư túi, tôi làm chi anh?
Anh mà bắt chước Thúc Sinh,
Thì anh đừng trách vợ mình Hoạn Thư”

THỜ CHỒNG 

Đói thì bắt cáy bắt còng
Thờ chồng vẹn đạo tam tòng thì hơn

THỜ THẦN

Trà Vinh có bún nước lèo
Có chùa Ông Mẹt, ao đào Bà Om
Có đình thờ vía Quan Công
Ðền thần Hiếu Tử thờ Trần Trung Tiên.

Lịch thay địa cuộc Trà Ôn
Miếu ông Điều bát lưu tồn đến nay

THỜ VUA

Ai ơi đứng lại mà trông
Kìa vạc nấu dó, kìa sông đãi bìa
Kìa giấy Yên Thái như kia
Giếng sâu chín trượng nước thì trong xanh
Đầu chợ Bưởi có điếm cầm canh
Người đi kẻ lại như tranh họa đồ
Cổng chợ có miếu thờ vua
Đường cái chính xứ lên chùa Thiên Niên
Chùa Thiên Niên có cây vọng cách
Chùa Bà Sách có cây đa lông
Cổng làng Đông có cây khế ngọt
Con gái Kẻ Cót thì đi buôn xề
Con trai làng Nghè dệt cửi kéo hoa
An Phú nấu kẹo mạch nha
Làng Vòng làm cốm để mà tiến vua.
Họ Lại làm giấy sắc vua
Làng Láng mở hội kéo cờ hùng ghê.

CÚNG, CÚNG GIỖ

Thầy cúng ngồi cạnh giường thờ
Mồm thì lẩm bẩm, tay sờ đĩa xôi

Thầy bói, thầy cúng, thầy đồng
Nghe ba thầy ấy, cái lông không còn

CÚNG GIỖ

Sống thì chẳng cho ăn nào
Chết thì cúng giỗ mâm cao cỗ đầy

CÚNG BỤT

Con ơi mẹ bảo con nghe
Tháng tư giỗ Bụt, cúng chè đậu xanh

CÚNG ÔNG TƠ BÀ NGUYỆT

Vái ông Tơ một đĩa bánh bò bông
Cùng bà Nguyệt lão gắng công xe giùm

CÚNG ÔNG HÀNH KHIỂN HÀNH BINH

Phú bói giò gà

Đầu năm ra mắt mồng ba
Cúng ông Hành Khiển cùng là Hành Binh
Bói giò phải bói cho tinh
Xem tường màu sắc chân hình rủi may
Đôi giò cần để thẳng ngay
Nhuận hồng vàng ánh năm nay chắc giàu
No rồi chụm móng khít khao
Đỡ cái chặt chẽ cũng giàu cũng sang
Đỏ mà gân máu nổi loang
Là điềm hao của tan hoang cửa nhà
Trắng xanh bền bệt thây ma
Ấy điềm tang chế ông bà cháu con
Da gà tươi mượt vàng son
Đi thi chắc đậu đi buôn chắc lời
Khe chân gà hở tơi bời
Tiền vô nhiều cũng phủi rồi tay không ….   

CÚNG BÀ MAI

Con nhện ở trên mái nhà
Nó đương làm cỗ cúng bà nó mai
Nó rằng nó chẳng mời ai
Mời một ông chú với hai bà dì

CÚNG BÀ MỤ 

TẾ, CÚNG TẾ, TẾ LỄ

TẾ RUỒI

Trâu, dê giết để tế ruồi
Sao bằng lúc sống ngọt bùi là hơn

Lúc sống thời chẳng cho ăn
Đến khi thác xuống, làm văn tế ruồi

TẾ THẦN

Canh một dọn cửa dọn nhà
Canh hai dệt cửi canh ba đi nằm
Canh tư bước sang canh năm
Chiềng anh dậy học còn nằm làm chi
Một mai chúa mở khoa thi
Bảng vàng chói lọi bia đề tên anh
Bõ công cha mẹ sắm sanh
Tiền lưng gạo bị cho anh về trường
Nghi vệ đóng hai bên đường
Ngựa anh đi trước võng nàng theo sau
Kẻ chiêng người trống đua nhau
Tiếng khoan tiếng nhịp tiếng mau rộn ràng
Rước vinh quy về nhà bái tổ
Ngả trâu bò làm lễ tế thần
Để cho bảy huyện nhân dân
No say được đội hoàng ân từ rày

KHẤN

KHẤN TRỜI PHẬT

Lâm râm khấn Phật khấn Trời
Xin cho cha mẹ sống đời nuôi con

Lầm rầm khấn vái Phật Trời
Xin cho cha mẹ đời đời nuôi con

Nắm tóc ngôi tóc ngôi dài
Nắm tóc mai, tóc mai cụt
Cầu trời khấn Bụt cho tóc mai dài
Bao giờ tóc chấm ngang vai
Thì ta kết nghĩa làm hai vợ chồng

Ba mươi súc miệng ăn chay
Sáng ngày mồng một dựng cây trúc đài
Lâm râm khấn vái Phật Trời
Biết đâu có nắng mà phơi quần hồng
Ai ơi, hãy hoãn lấy chồng
Để cho trai gái dốc lòng đi tu
Chùa này chẳng có Bụt ru
Mà đem chuông khánh treo chùa Hồ Sen

Trực nhìn đầu non hoa nở
Cảm thương mụ vợ không con
Cớ mần răng khô héo hao mòn
Sợ e thác nhục, xương còn bọc da
Ra đường thấy vợ người ta
Mập mịa chắc chắn, vợ nhà khô khan
Đêm nằm tôi thở, tôi than
Cầu trời, khấn Phật cho nàng sinh thai
Bất kỳ con gái, con trai
Sanh đặng một chút hôm mai thỏa lòng
Vợ chồng tôi cui cút một mình
Không con có của, để dành ai ăn?
Vừa may sinh đặng một thằng …  

VÁI

VÁI ÔNG TƠ, BÀ NGUYỆT

Vái ông Tơ vài ve rượu thiệt
Vái bà Nguyệt dăm bảy con gà
Xúi cho đôi lứa hiệp hòa
Nếu mà đặng vậy, sau trả lễ ông bà chẳng sai

Tân hôn hai gối một mền,
Vái ông Tơ bà Nguyệt xe bền đôi ta

Vái ông Tơ đôi ba chục lạy
Khấn bà Nguyệt năm bảy đêm kinh
Xui cho đôi lứa hợp một tâm tình
Dầu ăn muối hột, nằm đình cũng ưng

Vái ông Tơ một chầu bánh tráng
Vái bà Nguyệt một tán đường đinh
Đôi ta gá nghĩa chung tình
Dầu ăn cơm quán ngủ đình cũng ưng

Vái ông Tơ năm ba chầu hát
Vái bà Nguyệt năm bảy cuốn kinh
Cho đó với đây gá ngãi chung tình
Dẫu ăn cơm quán ngủ đình cũng ưng

Vái ông Tơ năm ba chầu hát
Vái bà Nguyệt năm bảy câu kinh
Cho anh với em trọn nghĩa chung tình
Dầu ăn cơm quán ngủ đình cũng ưng

Vái ông Tơ một đĩa bánh bò bông
Cùng bà Nguyệt lão gắng công xe giùm

VÁI BỤT, VÁI GIỜI

Chắp tay vái lạy Bụt giời,
Gió Đông phẳng lặng, đạo đời theo nhau.

VÁI ÔNG BÀ

Thắp hương mà vái ông bà
Cho con cờ bạc, đốt nhà, dắt trâu

Là cây cầu gì?

Thắp hương mà vái ông bà
Cho em lấy chú Lang Sa em nhờ

Là quả gì?
(chú Lang Sa là chú Tây, chú Pháp)

LẬY

LẬY PHỤ MẪU, LẬY CHA MẸ

Em đành phụ mẫu không đành
Hai đứa mình trải chiếu ngoài thành lạy vô

Dẫu cho phụ mẫu rầy la
Đôi ta thủng thẳng dắt ra lạy chào

LẬY CÔ BÁC, ÔNG BÀ

Dầu thầy với mẹ không thương
Đôi ta trải chiếu, lạy từ ngoài đường lạy vô
Lạy cùng ông bác bà cô
Lạy cùng hàng xóm, nói vô tôi nhờ
Lạy cùng bà Nguyệt, ông Tơ
Xe sao cho trọn một giờ bén duyên

LẬY PHẬT, BỤT

Tay bưng dĩa bánh đi chùa
Đốt nhang lạy Phật xin bùa làm duyên

Tay bưng đĩa nếp vô chùa
Thắp hương lạy Bụt xin bùa em đeo

Im như Bụt mọc trên chùa
Con vào chánh điện đừng đùa với sư
Cúi lạy con phải từ từ
Đừng có vội vã mà hư thân mình

NIỆM, HỘ NIỆM

NIỆM PHẬT

Tay bưng quả nếp vô chùa
Thắp nhang niệm Phật, xin bùa dưỡng thai

GIỖ

Hôm nay có đám giỗ gần
Trong bụng bần thần chẳng muốn nấu cơm

Cồng cộc bắt cá dưới bàu
Cha mẹ mày giàu, đám giỗ đầu heo

GIỖ BỤT, GIỖ THÁNH

Con ơi con hãy nhớ ghi
Tháng tư giỗ Bụt thì đi lễ chùa

GIỖ GIA TIÊN

Tháng Tám giỗ cha
Tháng Ba giỗ mẹ

Con mèo mà trèo cây cau
Hỏi thăm chú chuột đi đâu vắng nhà
Chú chuột đi chợ đường xa
Mua mắm mua muối giỗ cha chú mèo

GIỖ CHỒNG

Bữa rày mồng tám tháng ba
Chính thức húy nhật, thật là giỗ anh
Bát cơm, đĩa cá, lưng canh
Nắm rau, hạt muối, xin anh hãy về
Vợ này là vợ chính thê
Phải đời chồng trước thì về ngửi hương
Giỗ này hết khó, hết thương
Hết trông, hết đợi, đoạn trường khúc nôi
Hết buồn rồi lại sang vui
Tiết phu tiết phụ như tôi mấy người?
Nhất tuần mời, nhị tuần mời
Ba năm nay tôi không chửa, sướng đời anh chưa?
Bây giờ tôi được, anh thua
Cho tôi sinh năm đẻ bảy, tôi mua cho ngàn vàng
Vợ chồng đồng tịch, đồng sàng
Đồng sinh đồng tử, giỗ chàng hôm nay
Tại nam quy nam! Tại tây quy tây!
Anh đừng về nữa, nỏ có chi đây mà về!

THẮP HƯƠNG, THĂP NHANG

NHANG KHÓI

Hương tàn khói lạnh

Hồng nhang bạc phận

Chim khôn tìm cây lành mà đậu
Gái khôn tìm thằng chồng nhậu mà nhờ
Mai kia nó chết bụi chết bờ
Khỏi lo nhang khói phụng thờ uổng công

THẮP HƯƠNG, THẮP NHANG

Hương năng thắp năng khói,
Người năng nói năng lỗi.

Giàu nghèo cũng cứ chơi xuân
Thắp hương cầu phúc bước chân vui vầy
Thứ nhất thì hội Phủ Giầy
Vui thì vui vậy không tày Chùa Bi

Ví dầu nàng có lòng yêu
Thì anh mua chín cái niêu để dành
Cái thời nấu cơm nấu canh
Cái vỡ đựng muối cái lành đựng tương
Bốn cái kê bốn chân giường
Còn một cái nữa thắp hương thờ trời

Chém cha tục lệ bất công
Lấy vợ, lấy chồng thì ở mẹ cha
Người con chẳng dám nói ra
Cha mẹ ép gả thật là khổ đau
Người giàu thì lại lấy giàu
Chúng ta khổ cực có đâu dám vời
Nào là lễ lạt khắp nơi
Tuần kia, tiết nọ nhờ người nói năng
Nào là tiền chục bạc trăm
Cỗ bàn ăn uống ì ầm đôi bên
Thắp hương mặc cả số tiền
Hoặc nhiều hoặc ít phải liền đủ ngay
Làm cho người rể đắng cay
Nhờ người khất hộ chịu thay mới đành

Gió nam tốc dải yếm đào
Sao anh trông thấy oản anh không vào thắp hương

Công em gánh gạch đền đây
Chẳng đắp nên núi cũng xây nên tường
Công em gánh gạch xây tường
Biết rằng có được thắp hương chùa này
Ví dầu chẳng được thắp hương
Thì em đạp đổ bức tường em ra

Thắp hương mà vái ông bà
Cho con cờ bạc, đốt nhà, dắt trâu

Là cây cầu gì?

Thắp hương mà vái ông bà
Cho em lấy chú Lang Sa em nhờ

Là quả gì?
(chú Lang Sa là chú Tây, chú Pháp)

THẮP NÉN HƯƠNG

Ngày thường nén hương chẳng thắp
Lúc cấp ôm Phật mà van

Hà Thanh nước chảy trong xanh
Đèo Son thắm mãi mối tình đôi ta
Sông sâu cầu đã bắc qua
Nén hương bên tháp gọi là đền ơn

THẮP TUẦN HƯƠNG

Vào chùa thắp một tuần hương
Miệng khấn, tay vái bốn phương chùa này
Chùa này có một ông thầy
Có hòn đá tảng, có cây ngô đồng

LỄ

LỄ TẾT

– Tháng Giêng ăn Tết ở nhà
Quê hương làng xóm, ông bà tổ tiên.
Em nhờ anh chị ở nhà
Trông nom giỗ Tết ông bà hàng năm.
– Tối ba mươi anh không về lễ tết
Sáng mùng một anh không lạy giường thờ
Hiếu trung chi anh nữa mà khiến em đợi chờ uổng công
– Anh làm trai nam nhơn chi chí
Em làm gái thục nữ chi trinh
Em với anh nghĩa nghĩa tình tình
Phụ mẫu nhà chưa định, hai đứa mình dám đâu
ĐI LỄ

 

Ba cô đi lễ nhà thờ
Một cô yếm trắng nhầm sờ phải cha
Cha rằng: Có bỏ mau ra
Nó mà trỗi dậy bỏ cha bây giờ!

Chia sẻ:
Scroll to Top