CÁC

– Các nơi chốn

– – – Đài các (mộc khí)

Thân em như hạt mưa rào
Hạt rơi xuống giếng hạt vào vườn hoa
Thân em như như hạt mưa sa
Hạt vào đài các, hạt ra ruộng cày

– – – Khuê các (kim khí) : Khuê văn các của Quốc Tử Giám

– – – Các tía (hoả thuỷ khí)

Lầu hồng các tía (Lầu son gác tía)

– Các đối tượng

– – – Các lái (thuỷ thổ) : người chèo thuyền

Có hai bài vè Các Lái, trong đó có một bài về các lái miền Nam và một bài về Các lái miền Trung.

Tiếng đồn các lái Đồng Nai
Tháng giêng cưa ván, tháng hai đóng thuyền
Tháng ba củi lửa huyên thuyên
Tháng tư dọn thuyền quay lại lộn ra
Sài Gòn, Rạch Giá bao xa
Lần theo tăm cá xa nhà đã lâu
Một trăm ông lái làu làu
Đi qua Giáp Nước, Vũng Tàu phải ghê
Kỳ Vân có bãi lưới rê
Non cao biển thẳm ủ ê tấc lòng
Khúc nôi lụy nhỏ đằm đằm
Xích Ram đã khỏi, Bãi Dầm đã qua
Hồ Tràm, Hồ Đắng de ra
Thân Trong nằm trước, Mũi Bà nằm trong …
—o—
Ghe bầu các lái đi buôn
Đêm khuya ngồi buồn, kể chuyện ngâm nga
Bắt từ Gia Định kể ra
Anh em thuận hòa ngoài Huế kể vô
Trên thời ngói lợp tòa đô
Dưới sông thủy cát ra vô dập dìu
Trên thời vua Thuấn, vua Nghiêu
Ngoài dân, trong triều tòa chính sửa sang
Trên thời ngói lợp tòa vàng
Dưới dân buôn bán nghênh ngang chật bờ
Này đoạn các lái trở vô
Thuận An là chốn thuyền đô ra vào
Vát ra một đỗi khơi cao
Ta sẽ lần vào thì tới Cửa Ông
Nay đà giáp phủ Thuận Phong
Hòn Am, Cửa Kiểng nằm trong thay là …

– – – Nội các (hoả thổ) : người điều hành đất nước

– Các vận hành

– – – Các tiền, các bạc, các vàng (vận hành chuyển đổi, hoán đổi, tráo đổi)

Con gái chơi hoang các vàng chẳng lấy

– – – Các anh, chi, cô bác, các thứ, các vật … (định vị nhóm)

Các an kì nghiệp (Người nào phận nấy)

– Các (chim)

– – – Bồ các (chim ác là)

Bồ các là bác chim ri
Chim ri là dì sáo sậu
Sáo sậu là cậu sáo đen
Sáo đen là em tu hú
Tu hú là chú bồ các
Bồ các là bác chim ri

– – – Cao các (chim hồng hoàng)

– Các địa danh

– – – Đảo Các Bà, đền Các Bà, Đảo Các Ông

– – – Cảng Các lái

– Các yên riêng

– – – Tôn Cát

Anh thương em lững đững lờ đờ,
Giả như Tôn Các ngồi chờ Bạch Viên

– – – Gia Cát Lượng

CẠC

– Cạc (vật chất, hình) : cạc mạng, cạc thẻ

– Cạc (âm thanh) : cạc cạc (tiếng vịt kêu)

CẮC

– Cắc (hình, vật chất) : cắc tiền, đồng cắc, cắc bạc = hào

Nam cắc, Bắc hào

—o—

Phận nghèo đi bán dưa, môn
Đồng xu, cắc bạc bơi xuồng mỏi tay

—o—

Năm nay nghèo quá, đội nón lá bung vành
Anh hai ơi! Cho xin cắc bạc, mua nón lành đội chơi!

—o—

Ai về ngoài Bắc, cho em gởi một cắc
Mua bộ chén chung nhỏ bịt bạc
Mua bộ chén chung lớn bịt vàng
Một sợi chỉ xanh, một sợi chỉ đỏ
Em xỏ lộn một sợi chỉ vàng
Rượu lưu ly em rót để hai hàng
Đền ơn cha mẹ sinh thành ra em

—o—

Tôi ở Cao Lãnh, tôi nghèo quá xá
Tôi chèo vô Cà Mau, Rạch Giá
Tôi mua ít giạ khoai lang
Tôi bán một giạ lời được một cắc
Tôi trở về thấy anh ngồi sòng tứ sắc
Thời tôi kể chắc ảnh thua rồi
Trời ơi, nhà nghèo con dăm bảy đứa
Gạo tôi kiếm từng nồi anh có biết không?

– Cắc (âm thanh) : cắc tùng, tùng cắc, cắc cắc tùng,

Thùng thùng cắc cắc
Chim đậu không bắt, đi bắt chim bay.
Em thương anh vì bởi anh tài,
Tài cày tài cuốc, tài lên líp thuốc, tài cuốc vồng khoai,
Phải chi em ham lên xe xuống ngựa, đi dép đi hài
Mà anh nỡ bỏ em.

CẶC

– Cắc (hình, vật chất) : bộ phận sinh dục nam

Nước chảy mạnh cặc bần run bây bẩy
Gió thổi lòn dái mít giãy tê tê

—o—

Chung ăn chung mặc, không ai chung cặc bao giờ

—o—

Nhịn ăn nhịn mặc, nỏ ai nhịn cặc cho ai

—o—

Tổ cha ba đứa có lồn
Không cho tui đụ để lồn mần chi?
– Anh hỏi thì em xin thưa
Lồn em đang nhỏ, chưa vừa cặc bay

—o—

Lồn lông bay bổng lên trời
Một bầy cặc lọ mang tơi đi tìm

—o—

Trời ơi ngó xuống mà coi
Vợ tui nó đánh bằng roi cặc bò

CẤC

– Cấc (tinh thần) : Lấc cấc, cấc láo

– Cấc (thân thể, vật chất, tuổi tác) : Già cấc, rắn cấc

CẬC

Chia sẻ:

CÁC

CẠC

CẮC

CẶC

CẤC

CẬC

Bài viết liên quan