Chim quyên xuất hiện rất nhiều trong ca dao tục ngữ và thi ca.

Chim quyên, chim én, chim phụng, chim nhàn

Bốn con tùng tam tụ ngũ

Ðậu mai, mai rũ, đậu liễu, liễu tàn

Từ ngày anh với em xa cách đôi đàng

Cơm ăn chẳng đặng, bạn vàng có hay

Chim quyên ăn trái nhãn lồng

Thia lia quen chậu, vợ chồng quen hơi

Chim quyên ăn trái nhãn lồng

Mồ cha đứa dại lấy chồng bỏ con

Chim quyên ăn trái nhãn lồng

Trách cho mấy kẻ lấy chồng, bỏ con

Bữa ăn năm bảy món ngon

Dượng ghẻ ních hết, để con nhịn thèm

Chim quyên ăn trái bo bo

Thương người dệt cửi trao go một mình

Chim quyên ăn trái ổi chua

Vợ chồng còn nhỏ ăn thua làm gì

Chim quyên ăn trái ổi tàu

Xứng đôi mẹ gả, ham giàu mà chi.

Ham giàu đã thấy giàu chưa,

Bữa ăn nước mắt như mưa tháng mười.

Chim quyên ăn hột lúa nhe

Sao sao cũng đợi chiếc ghe anh về

Chim quyên ăn vạt đất cày

Đuổi hoài đuổi hủy nó chẳng bay

Anh thương em đã bảy năm rày

Còn ba năm nữa là tày mười năm

CHIM QUYÊN ĐẬU CÀNH GIÀN NÓ KÊU

Đêm khuya thức ngủ hỡi nàng,

Chim quyên nó đậu đầu giàn nó kêu

Chim quyên uốn lưỡi

Trái dưa gang sọc đen sọc trắng.

Ngọn rau đắng trong trắng ngoài xanh.

Chim quyên uốn lưỡi trên cành,

Bớ em ở bạc ông trời nào đành để em.

Ngọn lang trắng, ngọn vắn ngọn dài,

Rau tần ô, lá dọc lá ngang.

Trái dưa gang, sọc đen sọc trắng.

Ngọn rau đắng trong trắng ngoài xanh.

Chim quyên uốn lưỡi trên cành,

Bớ em ở bạc ông trời nào đành để em

Chim quyên hút mật

Chim quyên hút mật bông quỳ

Ba sanh còn đợi, huống gì ba năm

Chim quyên hút mật bông quỳ

Nam Kỳ lục tỉnh thiếu gì gái khôn…

Chim quyên hút mật bông quỳ

Lòng thương con má sá gì thân tôi

Chim quyên xuống đất kiếm mồi

Thấy anh lao khổ, đứng ngồi không yên

Chim quyên xuống đất cũng quyên

Anh hùng lỡ vận cũng nguyên anh hùng

Chim quyên xuống đất ăn giun

Anh hùng lỡ vận lên nguồn đốt than

Chim quyên xuống đất ăn trùn

Anh hùng lỡ vận lên rừng đốt than

Đốt than thì phải sàng than

Làm sao đừng để lấm gan anh hùng

Chim quyên xuống đất ăn trùn

Anh hùng lỡ vận lên nguồn đốt than

Đốt than cháy rổ, cháy sàng

Chiều về xuống biển đào hang bắt còng

Chim quyên xuống đất ăn trùn

Bởi chưng bới đất nên cùn mỏ đi

Cùng nhau một bọn đi thi

Kẻ thì đỗ Trạng, người thì về không

Cùng nhau một bọn má hồng

Kẻ đã có chồng, người vẫn nằm trơ

Chim quyên đậu miếu thổ thần

Ở xa thấy một cặp, nhưng lại gần chỉ một con

Chim quyên đậu nóc đình làng

Tay cầm quyển truyện, sầu nàng quên ngâm

Chim quyên đậu tấm ngói vàng

Tay cầm quyển truyện, sầu nàng quên ngâm.

Chim quyên đậu lái ghe bầu

Miệng kêu bớ Bảy, xuống lầu trao thơ

Chim quyên dại lắm, không khôn

Sơn lâm không đậu, đậu cồn cỏ may

Chim quyên đậu đó, đừng bay

Có chê lồng rách, ta thay lồng lành

Chim quyên nó đỗ nhành dâu

Giả đò lơ láo kiếm sâu đỡ lòng

Lạy trời cho nổi gió nồm

Cho người thục nữ mủi lòng ngủ say

Chim quyên & bụi riềng

Chim quyên nó đậu bụi riềng

Dẫu bà con ruột không tiền cũng xa

Chim quyên lưu luyến bụi riềng

Vợ thì thấy đó chạy tiền không ra

Chim quyên đứng dựa bụi riềng

Kiếm nơi đức hạnh, trai hiền gởi thân

Chim quyên lót ổ dưới đìa

Dầu ai vặn khóa bẻ chìa

Ðôi ta mới gặp đừng lìa xa nhau.

Thuyền ai đỗ bến đợi chờ

Tình đi nghĩa ở, bao giờ quên nhau

Chẳng nên tình trước nghĩa sau

Bến này dãi bóng trăng thâu đợi thuyền

Đôi ta như cặp chim quyên

Dầu khô dầu héo cũng chuyền cũng bay

Khát thì uống nước bọng cây

Đói ăn bông cỏ, thiếp đây vẫn chờ

Chim quyên lẻ bạn than thở một mình

Bây giờ mình lẻ bạn một mình, mình thở than

Nghe vẻ nghe ve

Nghe vè cầm thú

Hay quyến hay dụ

Là con chim quyên

Nết ở chẳng hiền

Là chim cồng cộc

Làm ăn mệt nhọc

Là chim le le

Nghe vẻ nghe ve

Là chim chèo bẻo

Chân đi khấp khẻo

Là con cò ma

===

Kiều

Buồn trông phong cảnh quê người

Đầu cành quyên nhặt, cuối trời nhạn thưa

Não người cữ gió tuần mưa

Một ngày nặng gánh tương tư một ngày.

Nàng còn đứng tựa hiên tây

Chín hồi vấn vít như vầy mối tơ.

Dưới trăng quyên đã gọi hè

Đầu tường lửa lựu lập lòe đâm bông

Buồng the phải buổi thong dong

Thang lan, rủ bức trướng hồng, tẩm hoa

Rõ màu trong ngọc trắng ngà

Rành rành sẵn đúc một toà thiên nhiên

Khúc đâu êm ái xuân tình

Ấy hồn Thục Ðế hay mình Ðỗ Quyên

===

Ca dao, tục ngữ, thành ngữ

Dạo chơi đã khắp bốn phang

Thuyền quyên chỉ có tay nàng mà thôi.

Bậu đừng khoe bậu thuyền quyên

Cái khăn bậu bịt cũng tiền anh cho

Anh hùng đoái đến thuyền quyên

Trăm năm biết có nên duyên vợ chồng

Trai tráng sĩ so vai rụt cổ

Gái thuyền quyên mặt bủng da chì

—o—

Trai anh hùng vô duyên

Gái thuyền quyên bạc phận

—o—

Trai anh hùng sánh dí thuyền quyên

Tỉ như mai điểu gầy duyên bá tòng

—o—

Tiếc cái phận, giận cái duyên,

Ba cái râu mọc ngược, để gái thuyền quyên giày vò.

—o—

Tới đây lạ tổng lạ xã, anh lạc đàng

Anh thấy thuyền quyên trong sạch, anh thả dầm vàng bơi chơi

—o—

Chưa chồng ở vậy cho yên

Đặng anh dọn chiếc thuyền quyên cưới về

Tôi người dạo kiểng lê viên

Tới đây gặp gái thuyền quyên ra hò

Kìa ai đi hái hoa sung

Trong làng lắm kẻ anh hùng, thuyền quyên

Phấn dồi mặt nọ tốt tươi

Thuyền quyên bậu chở mấy mươi anh hùng

—o—

Thuyền quyên phải sánh anh hào

Phụng hoàng đâu sánh thấp cao với diều

—o—

Em đà thuận lấy anh chưa

Để anh đốn gỗ rừng Nưa đóng thuyền

Con thuyền mang đôi chữ nhân duyên

Chồng chèo vợ chống, thuyền quyên chẳng vời

—o—

Sông kia nước đục lờ lờ,

Cắm sào đợi mãi bao giờ nước trong.

Có lòng chờ khách tang bồng,

Thuyền quyên còn đợi anh hùng nơi nao.

—o—

Người đồn cô đẹp như sao

Thuyền quyên sánh với anh hào nên chăng?

Anh hào ít bạc nhiều răng

Biết rằng tiền ít chị hằng có ưa.

Tôi tới đây xin mở lời chào anh em trai quân tử,

Chào chị em gái thục nữ thuyền quyên

Chào rồi lại hỏi thăm riêng,

Em ham vui tới nhởi, hay băng miền tìm ai?

—o—

Tà tà bóng ngả về tây

Ăn chi rứa bạn, cho đây ăn cùng

– Thuyền quyên đã biết anh hùng

Ăn khoai cho đỡ đói, có ăn cùng thì ăn

—o—

Tới đây đất rộng, người đông

Chào bên nam thì mất lòng bên nữ

Chào quân tử, mất gái thuyền quyên

Em chào chung một tiếng kẻo chào riêng bạn cười

—o—

Con rắn hổ mây nằm cây thục địa

Con ngựa nhà trời ăn cỏ chỉ thiên

Phận em là gái thuyền quyên

Ai mà đối đặng, kết nguyền phu thê

—o—

Hỡi người con gái má hồng,

Sao cô chẳng kén chút chồng làm vui.

Một mình tựa bóng hôm mai,

Đèn khuya trong bóng lấy ai bạn cùng.

Thuyền quyên sánh với anh hùng,

Yêu nhau xin chớ đãi đùng nhau chi.

Tháng năm, tháng sáu, mặt trời đi chệch

Tháng bảy, tháng tám, mặt trời đi xiên

Em là phận gái thuyền quyên

Đừng cho sóng dợn, đò nghiêng nước vào

Đò nghiêng sóng dợn ba đào

Trong dễ thấy đục, đục nào thấy trong

Tre già vì bởi nhện giăng

Đêm khuya vì bởi khăng khăng nhớ chàng

Buồn trông lửa tắt nhang tàn

Dế kêu rủ rỉ thương chàng sầu riêng

Ai làm duyên nợ đảo điên

Trai anh hùng chịu thảm, gái thuyền quyên chịu sầu

—o—

Quê anh ở phủ bên nhà

Nhà anh phú quý vinh hoa nhất miền

Bấy nay đi kén bạn hiền

Bây giờ mới gặp thuyền quyên má hồng

Hỡi cô tát nước gàu sòng

Hỏi rằng cô đã có chồng hay chưa?

Không chồng làm cuộc mây mưa

Ruộng khô mạ héo bao giờ cho tươi

Cùng nhau ta tát gàu giai cho đầy

Cheo leo nước đỉnh non Bồng

Kìa am Vũ Khách, nọ vùng Mao Tiên

Bởi thấy thuyền quyên, khiến cho anh rầu rĩ

A, thôi đi nà, bực lắm nà, da diết lắm nà

Nuốt ức xong cái chung tình từ xưa cho đến nay

Kìa kìa, ngọn đèn ai thắp hướng tây

Một ngọn đèn chong

Hai ngọn đèn chong

Ba bốn ngọn đèn chong

Ngó vào trong lặng phắt ngó ngoài này xơ rơ

Tình bằng thì giữ trong cái ba ta

Lo bề quân lính kẻo mà nát lưng.

Ước gì bướm được gần hoa

Ước gì mình sánh với ta hỡi mình

Ước gì tính sánh với tình

Ước gì nhánh bích cành quỳnh thành đôi

Ước gì lan huệ đâm chồi

Ước gì quân tử sánh người thuyền quyên

Ước gì nguyện được như nguyền

Ước gì chỉ thắm xe duyên tơ đào

Anh muốn trông

Anh lên Ba Dội anh trông

Một Dội anh trông

Hai Dội anh trông

Trống thu không ba hồi điểm chỉ

Anh ngồi anh nghĩ

Thở vắn than dài

Trúc nhớ mai

Thuyền quyên nhớ khách

Quan nhớ ngựa bạch

Bóng lại nhớ cây

Anh nhớ em đây

Biết bao giờ cho được

Đạo vợ chồng chẳng trước thì sau

Trăm năm xin chớ quên nhau

Chim chuyền bụi ớt líu lo

Líu lo bụi ớt, không cho con chim chuyền

Trách người thục nữ thuyền quyên

Ngồi giữ bụi ớt, con chim chuyền được đâu

Ngó lên cây ớt chín từng

Càng cao càng lớn, nửa mừng nửa lo

Trách người thục nữ sao quá so đo

Ngồi giữ bụi ớt không cho con chim chuyền

Trời xanh đất đỏ mây vàng

Anh đi thơ thẩn gặp nàng thẩn thơ

Bấy lâu loan đợi phượng chờ

Loan sầu phượng ủ biết cơ hội nào

Mong chờ rồng cá kết giao

Thề nguyền đông liễu tây đào phòng chung

Bây giờ kể đã mấy đông

Thuyền quyên sầu một, anh hùng sầu hai

Còn non còn nước còn dài

Còn về còn nhớ tới người hôm nay

Tìm rồng mà lại gặp mây

Sầu riêng năm ngoái năm nay hãy còn

Biết nhau ba bảy năm tròn

Như sông một dải ai còn dám hay

Lại đây em hỏi câu này:

Phượng hoàng đứng đấy, nào cây ngô đồng?

Thuyền quyên sớm biết anh hùng

Liễu tây vắng vẻ đào đông đợi chờ

Ra vào mấy lúc ngẩn ngơ

Nghĩ gần sao lại bây giờ nên xa

Mong cho bướm ở gần hoa

Muốn cho sum họp một nhà trúc mai

Em đừng bán bạn thuyền quyên

Trăm sợi dây chuyền cũng của anh cho

Nghe đồn tiếng gái thiền quyên

Rủ hò cho thấy nhãn tiền thực hư

Bớ chiếc ghe sau, chèo mau anh đợi

Kẻo giông tố tới rồi, mất vọi thiền quyên

Thuyền quyên trong thi ca

Trai anh hùng, gái thuyền quyên

Phỉ nguyền sánh phượng, đẹp duyên cưỡi rồng

===

– Quyên (sinh vật)

– – – Chim quyên, chim đỗ quyên

– – – Cây quyên, cây đỗ quyên

Chim quyên có thể là chim đỗ quyên. Chim đỗ quyên có tên khoa học là Amaurornis phoenicurus chinensis. Chúng thuộc họ của gà nước, hoăc gọi là chim cuốc. Chim cuốc là con vật tự dưỡng nhưng thường nhầm với con tu hú, là chim đẻ nhờ, đẻ trứng của mình vào tổ của các loài chim khác, đặc biệt vào tổ của các loài chim dạng sẻ.

Các bài báo nói về chim quyên

– Ấy hồn thục đế hay mình đỗ quyên

– Chim quyên là con chim gì

– Bài vọng cổ số 84 : CHIM QUYÊN ĐÃ GỌI HÈ .

– Chim đỗ quyên

– Chim đỗ quyên, đỗ vũ

– Quyên góp, quyên tiền, lạc quyên, đi quyên

– Quyên sinh

– – – quyên trần

– – – quyên thân : Vì nước quyên thân

– – – quyên mình

– Quyên : giọt nước, dòng nước nhỏ

– – – nước chảy quyên quyên

Nước chảy quyên quyên

Chiếc thuyền em bơi ngược

Gắng gượng mái chèo em cất bước theo anh

– Thuyền quyên

– gia quyến, thân quyến : gia đình, họ hàng thân thích của người đã khuất

– quyến thuộc, cố quyến : gia đình họ hàng thân thích còn sống và đã quá cố của tôi

– quý quyến, bửu quyến : gia đình họ hàng thân thích của khách/anh chị

– quyến : hành động

– – – quyến ai đó

Quyến anh rủ yến

Quyến gió rủ mây

– – – quyến nhau

Đàng Ô Ma hai đứa ta nói chuyện

Lúc giã từ còn quyến nhau hoài

Về nhà anh cậy mối mai

Mẹ cha em khó hỏi hoài không xong.

– – – quyến luyến

– – – quyến rũ

– giấy quyến : lụa

Thuốc Gò Vấp ngon lắm anh ơi

Giấy quyến rộng khổ, anh bỏ tôi sao đành?

– cây quyến

Bán mít chợ Đông

Bán hồng chợ Tây

Bán mây chợ Huyện

Bán quyến chợ Đào

Các loại quyền

– Quyền cơ thể, quyền vật lý : Cái nắm tay vật lý

Quyền thằng hủi

– Quyền tinh thần : Cái nắm trong tay

Quyền rơm vạ đá : Quyền ảo, nhưng tai vạ thì nặng nề

Đặc quyền đặc lợi

Quyền huynh thế phụ : Quyền anh trai thay cho cha

Quyền bất li thủ, khúc bất li khẩu

– – – Quyền trẻ em,

– – – Quyền của người tiêu dùng

– – – Nhân quyền

– – – Quan quyền

Anh đi võng giá lá diềm

Ghẹo em, em ghẹo lại, quan quyền mược anh

– – – Quyền lực

– – – Quyền lợi

– – – Quyền hành,

– – – Quyền năng

– – – Quyền chức,

– – – Quyền trượng,

– – – Chức quyền

– – – Thẩm quyền

– – – Thực quyền

Các hành động về quyền

– Nắm quyền

– Cầm quyền

– Lộng quyền

– Lạm quyền

– Chuyên quyền

– Tham quyền

Tham quyền cố vị

– Chiếm quyền

– Nhượng quyền

– Cửa quyền

Đường quyền : võ thuật

– Khí quyển

– Quyển sách, quyển vở …

Chim quyên đậu nóc đình làng

Tay cầm quyển truyện, sầu nàng quên ngâm

Chim quyên đậu tấm ngói vàng

Tay cầm quyển truyện, sầu nàng quên ngâm.

– Ống quyển, cây quyển

Ống quyển dài khen ai khéo thổi

Em bỏ chồng rồi, nhiều nỗi đắng cay

Mẹ hát con lại khen hay

Chàng rể thổi quyển, ngọt ngay như đường

Thổi quyển phải biết chuyền hơi

Khuyên người phải biết lựa lời khôn ngoan

Kìa ai gảy khúc Cầu hoàng

Làm cho ngang dạ quyển vàng đèn xanh

Mướn ông thợ mộc

Đủ đục đủ chàng

Mần một cái thang

Ba mươi sáu tấc

Bắc từ dưới đất

Lên hỏi ông trời

Trời cao hơn trán

Nước sáng hơn đèn

Kèn kêu hơn quyển

Biển rộng hơn sông

– quyện vào