TÊN ĐI CẢ BỘ : PHƯỢNG – PHỤNG
PHƯỢNG
– Chim phượng, phượng hoàng
– Hoa phượng, phượng vĩ
PHƯỜNG
– Phường chèo (không gian nghệ thuật, mở và di chuyển)
– Phường xã (không gian cư trú)
– Phường nghề (không gian nghề nghiệp con người)
PHỤNG
PHỤNG :
– chim phụng, phụng hoàng
PHỤNG : ĐỘNG TỪ
– phụng hoàng, phụng sự, phụng mệnh, phụng dưỡng, phụng công, phụng nghiệp, phụng viếng, phụng chỉ, phụng chiếu, phụng hành, phụng nghênh,
– cung phụng, thờ phụng
PHỤNG : TÍNH TỪ
– phụng phịu, phụng phệu
PHÚNG
PHÚNG : ĐỘNG TỪ
– Phúng viếng (đám ma)
– Phúng dụ
– Trào phúng
PHÚNG : TÍNH TỪ
– Tiền phúng, mâm phúng, bàn phúng (đám ma)
PHÙNG
PHÙNG – DANH TỪ
– Kỳ phùng địch thủ
PHÙNG – ĐỘNG TỪ
– Phùng = Phồng : Phùng mang trợn má
– Phùng (may vá) : tài phùng
– Phùng (gặp gỡ) VD hạnh phùng, kỳ phùng, lương phùng, tao phùng, tương phùng, trùng phùng
CA DAO – TỤC NGỮ
PHƯỢNG
LOAN – PHƯỢNG
HIỆP PHỤNG LOAN
Nấu chè van vái Phật Bà
Khiến cho chung hiệp một nhà phụng loan
—o—
Lỗi căn duyên như đờn lỗi nhịp
Biết bao giờ cho hiệp phụng loan
CHIM PHỤNG XA LOAN
Từ khi chim phụng xa loan
Đêm nằm vòi või chẳng an giấc nồng
—o—
PHƯỢNG CÙNG LOAN
Chị về thưa với mẹ cha
Mua tre nghiến đốt, làm nhà chữ môn
Nhà chữ môn nhà ngang nhà dọc
Trên thì dạy học, ở dưới bình văn
Em đứng cửa ngăn, những chuông cùng khánh
Em đứng cửa cánh, những phượng cùng loan
Em hiền lấy được chị ngoan
PHỤNG LẠC BẦY – DUYÊN LOAN
Thân anh như phụng lạc bầy
Thấy em lẻ bạn muốn gầy duyên loan
—o—
CHĂN LOAN GỐI PHƯỢNG
Ngồi trong cửa sổ chạm rồng
Chăn loan gối phượng không chồng cũng hư
—o—
LOAN ÔM PHỤNG, PHỤNG BỒNG LOAN
Ước gì anh đặng vô phòng
Loan ôm lấy phụng, phụng bồng lấy loan
Ngặt con gà quá đỗi vô doan
Mới vừa nằm xuống, nó đã lon ton gáy dồn
—o—
LOAN PHƯỢNG & CHIM CÚ
Chim loan, chim phụng đi đâu
Để cho chim cú đậu đầu cành mai
—o—
LOAN PHƯỢNG & QUẠ KHOANG
– Trên rừng băm sáu thứ chim
Thiếu gì loan phượng, đi tìm quạ khoang!
– Quạ khoang có của có công
Tuy rằng loan phượng nhưng không có gì
—o—
LOAN PHƯỢNG & QUẠ ĐEN
Trên rừng mười sáu thứ chim
Thiếu gì loan phượng, đi tìm quạ đen
Quạ đen có của có công
Còn như loan phượng lại không có gì
—o—
PHƯỢNG GẶP LOAN
Hừng đông vừa sáng, cửa ván còn cài
Anh ra vô không đặng ngồi ngoài thở than
Biết chừng nào cho phượng gặp loan
Cho chàng gặp thiếp thở than đôi lời
—o—
LOAN PHƯỢNG ĐỒNG SÀNG
Gặp đây gắn bó một lời
Gối loan trót để đôi nơi võ vàng
Người như loan phượng đồng sàng
Bây giờ rút mối tơ vương cho đành
Người như hoa nở trên cành
Em như con bướm liệng vành xem hoa
—o—
LOAN VỚI PHỤNG
Trăm năm ai chớ phụ ai
Chỉ thêu nên gấm, sắt mài nên kim
Trên trời biết mấy thứ chim
Đã loan với phụng đừng tìm chìa vôi
Trồng trúc xin chớ xén chồi
Thương anh thì chớ đứng ngồi với ai!
—o—
Nhà em công việc bề bề
Cho nên em phải trở về ngay đây
Xin chàng nghỉ lại chốn này
Xin đừng có tưởng nước mây xa đường
Rồi ra nên ngãi tao khang
Như loan lấy phượng tỏ tường trúc mai
—o—
PHỤNG SÁNH LOAN
Chữ phú nằm trên chữ quý
Kim Phụng sánh với Kim Loan
Cầm khăn lau nước mắt cho nàng
Xin đừng rơi lụy giữa đàng khó phân
PHƯỢNG & CÂY
Phượng hoàng từ giã cây khô
Để cho chim, sáo, sẻ, cò nghỉ chân
—o—
Đồng nào đồng chẳng có chim
Sao anh vác súng đi tìm non cao
Tay anh cầm khẩu súng đạn vàng
Lăm le muốn bắn phượng hoàng trên cây.
PHƯỢNG HOÀNG & NGÔ ĐỒNG
Khác chi chim phượng gặp cây ngô đồng
Sẽ xin Nguyệt lão, trăng già xe dây
Xe vào như gió, như mây
Như chim loan phượng đậu cây ngô đồng
Thấy đôi chim phượng ăn xoài trên cây.
Đôi ta được gặp nhau đây,
Khác gì chim phượng gặp cây ngô đồng.
Nhạn kia chắp cánh theo rồng lên mây
Trách ai làm nên đó lại xa đây
Như con chim phượng xa cây ngô đồng
Một đây, một đấy đáng trăm lạng vàng
Còn đang tạc đá ghi vàng
Ngô đồng nỡ bỏ phượng hoàng ngẩn ngơ
Mấy năm em cũng xin chờ
Cầm bằng tóc bạc như tơ cũng đành
Gió rung cành ngọc cho đau lá vàng
Trách chàng phụ ngãi tham vàng
Ngô đồng nỡ để phượng hoàng ngẩn ngơ
Biết nhau từ bấy đến giờ
Đã có bướm đậu thì chừa sâu ra
Để cho sáo sậu, chim cò nghỉ ngơi
PHƯỢNG HOÀNG & CÂY TÙNG
Tiếc bông sen nở chen bông súng
Con chim phụng hoàng đậu trúng nhành tùng khô
—o—
PHƯỢNG HOÀNG & CÂY TRE
Lọng vàng che nải chuối xanh
Tiếc con chim phượng đậu cành tre khô
—o—
PHƯỢNG HOÀNG & CẨM LAI
Phụng hoàng đậu nhánh cẩm lai
Dặn lòng người nghĩa chớ sai lời thề
Ghe lên ghe xuống dầm dề
Sao em không gởi thơ về thăm anh
—o—
PHỤNG HOÀNG & SA KÊ
Phụng hoàng đậu nhánh xa kê
Ông thần không vật mấy thằng dê cho rồi
—o—
PHỤNG HOÀNG & Ô RÔ
Phụng hoàng đậu nhánh ô rô
Ông thần không vật mấy cô chưa chồng
—o—
PHƯƠNG HOÀNG & VÔNG NEM
Phượng hoàng đậu nhánh vông nem,
Phải dè năm ngoái cưới em cho rồi.
Ngã tư Chợ Gạo nước hồi,
Tui chồng mình vợ còn chờ đợi ai.
—o—
PHƯƠNG HOÀNG & THIÊN NHẪN
Em như con chim phượng hoàng
Đỗ cao Thiên Nhẫn có mây vàng bao quanh
—o—o—o—
PHƯỢNG HOÀNG & CÁ
Con chim phượng hoàng bay ngang hòn núi Bạc
Con cá ngư ông móng nước ngoài khơi
Gặp nhau đây xin phân tỏ đôi lời
Kẻo mai kia con cá về sông vịnh
Con chim nọ đổi dời về non xanh
—o—o—o—
LOAN (chim mái) & PHƯỢNG (chim trống)
Phụng chạ, loan chung.
—o—
Thân anh như phụng lạc bầy
Thấy em lẻ bạn muốn gầy duyên loan
—o—
Sống chi đây chịu chữ mồ côi
Loan xa phượng cách biết đứng ngồi với ai
—o—
Chim loan, chim phụng đi đâu
Để cho chim cú đậu đầu cành mai
—o—
Ngồi trong cửa sổ chạm rồng
Chăn loan gối phượng không chồng cũng hư
—o—
Chẳng thà lăn xuống giếng cái chủm
Chết ngủm rồi đời
Sống chi đây chịu chữ mồ côi
Loan xa phượng cách biết đứng ngồi với ai
—-o—
Trên rừng mười sáu thứ chim
Thiếu gì loan phượng, đi tìm quạ đen
Quạ đen có của có công
Còn như loan phượng lại không có gì
—o—
– Thuyền em mũi phụng lái loan
Đưa chàng Tấn sĩ, hạng chàng không đưa
– Bữa nay đông khách, làm rày
Đến mai vắng khách, ăn mày cũng đưa
—o—
Cớ chi có miếu giữa đồng
Để anh vô thề thẳng dạ, kẻo lòng em nghi
– Có thiệt như lời anh nói không
Hay là loan đang ăn với phụng, chộ rồng lại muốn bay?
—o—
Một đàn cò trắng bay quanh
Cho loan nhớ phượng cho mình nhớ ta
Mình nhớ ta như cà nhớ muối
Ta nhớ mình như Cuội nhớ trăng
Mình về, mình nhớ ta chăng?
Ta về ta nhớ hàm răng mình cười.
—o—
Thiếp trông chàng như hương trông lửa
Chàng trông thiếp như hạn trông mưa
Thiếu chi nơi phượng đón loan đưa
Không bằng tình cũ nghĩa xưa mặn nồng
Liệu bề thương được thì thương
Đừng trao gánh nặng giữa đường cho em
—o—
Than rằng: con vịt đua dưới nước
Con cá vượt bàu sen
Hồi này không thấy bạn quen đi đàng
Ngậm ngùi thương phụng nhớ loan
Gởi thư cho gió, gió mang về trời
Đêm nằm ruột rã gan rời
Thức thời tưởng nhớ, ngủ thời chiêm bao
Đặt mình xuống tấm ván sao
Giật mình trở dậy nước mắt trào như mưa
—o—
– Trên rừng băm sáu thứ chim
Thiếu gì loan phượng, đi tìm quạ khoang!
– Quạ khoang có của có công
Tuy rằng loan phượng nhưng không có gì
—o—
Chị về thưa với mẹ cha
Mua tre nghiến đốt, làm nhà chữ môn
Nhà chữ môn nhà ngang nhà dọc
Trên thì dạy học, ở dưới bình văn
Em đứng cửa ngăn, những chuông cùng khánh
Em đứng cửa cánh, những phượng cùng loan
Em hiền lấy được chị ngoan
—o—
Trời xanh đất đỏ mây vàng
Anh đi thơ thẩn gặp nàng thẩn thơ
Bấy lâu loan đợi phượng chờ
Loan sầu phượng ủ biết cơ hội nào
Mong chờ rồng cá kết giao
Thề nguyền đông liễu tây đào phòng chung
Bây giờ kể đã mấy đông
Thuyền quyên sầu một, anh hùng sầu hai
Còn non còn nước còn dài
Còn về còn nhớ tới người hôm nay
Tìm rồng mà lại gặp mây
Sầu riêng năm ngoái năm nay hãy còn
Biết nhau ba bảy năm tròn
Như sông một dải ai còn dám hay
Lại đây em hỏi câu này:
Phượng hoàng đứng đấy, nào cây ngô đồng?
Thuyền quyên sớm biết anh hùng
Liễu tây vắng vẻ đào đông đợi chờ
Ra vào mấy lúc ngẩn ngơ
Nghĩ gần sao lại bây giờ nên xa
Mong cho bướm ở gần hoa
Muốn cho sum họp một nhà trúc mai
PHƯỢNG HOÀNG & RỒNG
Rồng bay phượng múa
—o—
Trách ai ăn ở hai lòng
Đang chơi với phụng thấy rồng bay theo
—o—
Cần câu trúc, sợi chỉ bạc, cái lưỡi câu đồng
Anh móc mồi con chim phụng câu rồng trên mây
—o—
Phụng với rồng cũng đồng nhan sắc
Trách ai làm phụng Bắc rồng Nam
Kết cuộc rồi chồng Bắc vợ Nam
Canh sang năm gần lụn khúc rồng
Trách ai ở chẳng hết lòng
Phụ tình gần gũi, có chồng xa xôi
Rồng chờ trăng còn ẩn trên mây
Đạo vợ chồng trăm năm đâu phải một ngày
Chàng ôm đàn sao không chọn khúc đặng lên dây cho vừa
PHƯỢNG & TỨ LINH
LONG – KỲ LÂN
Thú với kỳ lân cũng kể loài bốn vó
Chó với kỳ lân cũng kêu loài bốn vó
LONG – LY – QUY – PHỤNG
PHƯỢNG HOÀNG & CHIM
CHIM QUYÊN, CHIM ÉN, CHIM PHỤNG, CHIM NHÀN
Bốn con tùng tam tụ ngũ
Ðậu mai, mai rũ, đậu liễu, liễu tàn
Từ ngày anh với em xa cách đôi đàng
Cơm ăn chẳng đặng, bạn vàng có hay
PHƯỢNG THỐNG LĨNH CÁC LOÀI CHIM
Đánh ba hồi trống
Sắp quân cho chỉnh
Phượng hoàng thống lĩnh
Bạch hạc hiệp đồng
Tả chi thì công
Hữu chi thì sếu
Giang cao ngất nghểu
Đi trước tiên phong
Cả mỏ bồ nông
Đi sau tiếp hậu …
PHƯƠNG HOÀNG – TẰM NGÀI
Mày ngài, mắt phụng.
—o—
Mắt phượng, mày ngài
—o—
Gái Mỹ Tho mày tằm mắt phụng
Giặc đến nhà chẳng vụng huơ đao
PHƯƠNG HOÀNG – CẶP ĐÔI
Phụng hoàng đầu đỏ mỏ vàng
Ra đi phụ mẫu dặn gặp nàng kết đôi
—o—
Thiện ác đáo đầu chung hữu báo
Cao phi viễn tẩu dã nan tàng
Từ khi anh xa cách con bạn vàng
Cơm ăn chẳng được như con chim phụng hoàng bị tên
—0—
Thiên duyên kỳ ngộ gặp chàng
Khác nào như thể phượng hoàng gặp nhau
Tiện đây ăn một miếng trầu
Hỏi thăm quê quán ở đâu chăng là?
Xin anh quá bước lại nhà
Trước là trò chuyện sau là nghỉ chân
—o—
Đêm qua trời sáng trăng rằm
Anh đi qua cửa, em nằm không yên
Mê anh chẳng phải mê tiền
Thấy anh lịch sự, có duyên, dịu dàng
Thấy anh em những mơ màng
Tưởng rằng đây đấy phượng hoàng kết đôi
Thấy anh chưa kịp ngỏ lời
Ai ngờ anh đã vội dời gót loan
Thiếp tôi mê mẩn canh tàn
Chiêm bao như thấy anh chàng ngồi bên
Tỉnh ra lẳng lặng yên nhiên
Tương tư bệnh phát liên miên cả ngày
Nghĩ rằng duyên nợ từ đây
Xin chàng hãy lại nơi đây chút nào
Cho thiếp tỏ thiệt với nao!
—o—
Chàng về dạm vợ đẻ con
Phượng hoàng đã có lầu son đây rồi
—o—
Phụng hoàng lẻ bạn sầu tư,
Em đây lẻ bạn cũng như phụng hoàng.
—o—
Anh đi lưu thú Bắc Thành,
Ðể em ở lại như nhành mai khô.
Phụng hoàng lẻ bạn sầu tư,
Em đây lẻ bạn cũng như phụng hoàng.
—o—
Con chim phụng hoàng bay ngang qua chợ
Anh lấy em về làm vợ, nuôi con.
—o—
Thuyền tôi ván táu, sạp lim
Đôi mạn săng lẻ lại có con chim phượng hoàng
Tiện đây mời cả bạn hàng
Rửa chân cho sạch vào khoang ta ngồi
—o—
Phụng hoàng đầu đỏ mỏ xanh
Em nằm phòng vắng chờ anh lâu ngày
—o—
Nghe anh có vợ, em mới lấy chồng
Chầu rày cá đã theo sông
Bến hiền thuyền đậu, anh trông nỗi gì?
Trách con chim phượng hoàng sao vắng tiếng kêu
Trời mưa lâu hòn đá nọ đóng rêu
Đứa nào ở bạc, con dế kêu thấu trời!
Thuyền tôi ván táu, sạp lim
Đôi mạn săng lẻ lại có con chim phượng hoàng
Tiện đây mời cả bạn hàng
Rửa chân cho sạch vào khoang ta ngồi
—o—
Đồng nào đồng chẳng có chim
Sao anh vác súng đi tìm non cao
Tay anh cầm khẩu súng đạn vàng
Lăm le muốn bắn phượng hoàng trên cây.
—o—
Chờ phượng với ơ quy!
Dần dần đội phượng để ta đi cho đồng đoàn.
—o—
Thấy người yểu điệu đi qua,
Trùng triềng mắt phượng cho ta say tình.
—o—
Hỡi người yểu điệu đi qua
Trùng triềng mắt phượng cho ta bận lòng
—o—
Bố chồng là lông chim phượng
Mẹ chồng là tượng mới tô
Nàng dâu mới về là bồ đựng chửi
Mười hai cửa biển chàng ơi
Chàng ở trong ấy thiếp tôi ngoài này
Nhạn ơi trăm sự nhờ mày
Ngậm thư đưa tới lầu tây cho chàng
Gửi thư chẳng thấy thư sang
Hay là chàng có phượng hoàng thì thôi
Chàng đừng ba chốn bốn nơi
Được người trong ấy phụ tôi ngoài này
–o—
Nước xanh xanh chảy quanh cồn cát trắng
Con chim phượng hoàng rày vắng tiếng kêu
Ơi người thương ơi, ta nhắn một điều
Dẫu rằng mai quán chiều lều cũng yêu
—o—
PHƯỢNG HOÀNG & HẠC
Chốn này vui vẻ, tưng bừng
Hạc nghe tiếng phượng đè chừng sang chơi
—o—
Hạc giao đầu, phụng lại giao đuôi,
Anh về ở dưới bỏ tui một mình
Sa cơ thất thế phải đeo cánh gà
Sa cơ lỡ vận phải theo đàn gà
Bao giờ gió thuận mưa hòa
Thay lông đổi cánh lại ra phượng hoàng
Mẹ nói con gà, con cũng nói theo—o—Sông sâu nước chảy làm vầy
Ai xui em đến chốn này gặp anh
Đào tơ sen ngó xanh xanh
Ngọc lành phải giá gái lành phải duyên
Cho hay tiên lại gặp tiên
Phượng hoàng há dễ đứng bên đàn gà—o—
PHƯỢNG HOÀNG & CÒ
Rắn liu điu có phước cũng hóa rồng
Phượng hoàng chớp cánh, rụng lông như cò
—o—
Có phúc thì rắn hóa rồng
Vô phúc phượng lại đổi lông hóa cò
PHƯỢNG HOÀNG & CHÌA VÔI
Trăm năm ai chớ phụ ai
Chỉ thêu nên gấm, sắt mài nên kim
Trên trời biết mấy thứ chim
Đã loan với phụng đừng tìm chìa vôi
Trồng trúc xin chớ xén chồi
Thương anh thì chớ đứng ngồi với ai!
PHƯỢNG HOÀNG & DIỀU
Thuyền quyên phải sánh anh hào
Phụng hoàng đâu sánh thấp cao với diều
—o—
PHƯỢNG HOÀNG & CU
Đắc thời cu đá phượng hoàng
Thất cơ cọp cũng thua chồn lạ chi
—o—
PHƯƠNG HOÀNG & CÚ
Cú đâu dám sánh phượng hoàng
Trùn đâu lại dám nằm ngang trên rồng
—o—
PHƯỢNG HOÀNG & KÊNH KÊNH
Tưởng phượng hoàng, tui lắp mũi tên me
Xem đi xét lại ai dè kênh kênh
—o—
PHƯỢNG HOÀNG & LE LE
Tiếc vàng đổ lộn với thau
Tiếc con chim phượng xuống bàu le le
—o—
PHƯỢNG HOÀNG & BÌM BỊP
Phượng hoàng chặt cánh đuổi đi
Bắt con bìm bịp đem về mà nuôi
—o—
Chẳng may lại gặp một đàn chim ri
Lấy sào mà đuổi nó đi
Nó kêu ríu rít kẻo thì điếc tai
Đèn nhà lầu hết dầu đèn tắt
Lửa nhà máy hết cháy thành than
Nhang chùa Ông hết mạt nhang tàn
Kể từ khi em biết được chàng
Đêm về em lăn lộn như con chim phượng hoàng bị tên
—o—
Đàn tranh sánh với đàn cầm
Một đây, một đấy đáng trăm lạng vàng
Còn đang tạc đá ghi vàng
Ngô đồng nỡ bỏ phượng hoàng ngẩn ngơ
Mấy năm em cũng xin chờ
Cầm bằng tóc bạc như tơ cũng đành
—o—
Đêm qua dồn dập mưa mau
Gió rung cành ngọc cho đau lá vàng
Trách chàng phụ ngãi tham vàng
Ngô đồng nỡ để phượng hoàng ngẩn ngơ
Biết nhau từ bấy đến giờ
Đã có bướm đậu thì chừa sâu ra
—o—
Hữu duyên thiên lý năng tương ngộ
Vô duyên đối diện bất tương-phùng
