TẾT NGUYÊN TIÊU

Từ sáng đến tối cúng 7 lễ ở 4 địa điểm và một lễ làm tối hôm trước cho đỡ bận hôm nay. Thêm một lễ làm trước ngày 12 và ngày 11, tổng cộng là 10 lễ.

Chả là làm Nguyên Tiêu mới thấy nguyên thì thiếu mà tiêu thì phải mở cổng , cho nên phải làm mấy cái lễ nhỏ nhỏ trước cho các phần sai và thiếu để đỡ phần nguyên rồi mở cổng đỡ phần tiêu, rồi mới làm Nguyên Tiêu được.

Nói chung cứ phát hiện lỗi ở một cái nhà là gần như các nhà còn lại cũng bị lỗi đó hết, thế là bất kỳ lễ nào cũng làm ba lần ở ba nhà.

Đây là danh sách các lễ cho Nguyên Tiêu bên mình làm

– Lễ ở đền làng quê mẹ, để xin nước. Mất trọn ngày 11 âm lịch để về quê xin gạo và nước mang lên để trên hũ muối, gạo, nước của các ban thờ. Ngày xưa ai cũng ăn gạo trồng trên đất làng, uống nước chảy trên đất làng và ở trên đất làng, nhưng bây giờ điều đơn sơ đó thành xa vời.

– Lễ giếng chỉ cúng mỗi nước. Nước đầu tiên là nước tự nhiên. Nước tự nhiên lại gồm hai loại : nước đất và nước trời. Vì phần nước đật hiện nay của các gia đình quá yếu, nên mỗi người phải lấy 5, 6 loại nước từ các ngã ba sông, các hồ lớn liên quan đến nơi mình sống, nơi mình sinh, quê nội và quê ngoại. Phần nước trời là nước mưa, đi đến cùng việc này là cần làm hệ thống ống máng và bể chứa nước mưa để gia đình sử dụng. Nước thứ hai là nước chế biến. Kết hợp hai loại nước này sẽ có các bộ nước đi theo tiến trình chế biến để đi từ tự nhiên dần vào cơ thể. Ví dụ bộ nước giếng, nước vo gạo, nước cơm hoặc bộ nước mưa, nước trà. Vị trí làm lễ là mạch giếng của nhà. Trước đây mình không có ý định đào giếng ở nhà đang sống mà mình mua lại của chủ cũ đã xây hoàn thiện rồi, nhưng khi làm lễ Nguyên Tiêu, cảm thấy nhà này bị bế tắc, không tiêu được, thiếu nước tự nhiên trầm trọng, che chắn kín bưng không có giọt mưa nào lọt được vào nhà, nên mình quyết định làm lễ giếng. Khi làm mình chỉ đặt bốn bát nước ra điểm có mạch giếng, là nước ngã ba sông Hồng, nước giếng đền quê mẹ, nước mưa và rượu người làng nấu. Lúc đợi hương cháy tự dưng mình có thể hình dung ra các vấn đề và phương hướng xử lý nước ở nhà mình, và đêm nằm ngủ các vấn đề hiện lên càng rõ. Mình nhận ra nhà nào thiếu giếng, sẽ rất rời rạc từ con người đến các khu tiện ích. Thống nhất được nguồn nước trong nhà thì cũng thống nhất được tinh thần người ở trong nhà, giống như cả gia đình có chung một trái tim. Thống nhất được đường nước giống như cả gia đình chung một hệ động mạch, hệ động lực và cả gia đình chung hệ tĩnh mạch, nghĩa là an ổn được trong nhà. Tức nhiên trái tim của mình thì cái gốc phải nằm trên đất nhà mình, còn trái tim của mình, nằm ở nhà máy nước và máu của nhà mình là nước hoá chất công nghiệp thì chả ích gì. Đó là lý do phải tự chủ động nguồn nước.

– Lễ thay muối gạo nước trên ban thờ nhà bố mẹ. Mùng 2 Tết bà ngoại về ăn Tết nói là thay đi, về quê bà lấy gạo và nước. 11 về quê và 14 mới thay được trên ban thờ nhà bố mẹ

– Lễ thay gạo muối nước ở ban thờ nhà mình cũng dùng gạo và nước lấy từ quê mẹ. Thay ngày 15. Trước Tết mình gộp lễ chuyển nhà vào lễ này, nên bị đuối. Lần đó không đủ thời gian để về quê nhưng vì cần đón Tết Nguyên Đán nên để việc này sau Tết. Không ngờ Tết ông bà về nhắc, thế là ra Tết làm luôn. Lần này mình tách tất cả các bước của lễ này ra ra để nhận thức rõ ràng. Phần sau nhà mình cho thuê một gia đình ở 9 năm, đợt này họ trả nhà nên mình cải tạo nhà và làm lại biên đất cho rõ ràng.,

– Lễ giếng ở nhà mình đang ở (lễ giếng bên nhà sắp xây đã làm) để sau Tết Nguyên Tiêu thì khoan giếng. Chưa bao giờ mình suy nghĩ về vận hành nước trong các ngôi nhà của mình nghiêm túc như hôm nay.

– Lễ mở cổng trước và sau nhà cho nhà sắp xây vì khi làm lễ Nguyên Tiêu thì phát hiện ra nhà có 6 cái trục thì thiếu rõ ràng trục cổng vào và ra đất, nên phần tiêu sẽ không rõ ràng là tiêu gì, tiêu đi đâu, tiêu như thế nào, tiêu ổn không, cần làm gì để tiêu và phần nguyên cũng chưa đủ. Lễ này y như lễ giếng chỉ có bát nước và thắp hương rồi đi thông trục đất từ cổng vào đến cổng ra. May mà năm ngoái đã xây cửa trước cửa sau khi rào đất cũng đã làm ống thoát nước cỡ lớn và bể phốt nên chỉ cần xác định cổng rồi thắp hương là xong lễ. Cả tối và sáng hôm qua mình phải xem lại toàn bộ phần đầu và và đầu ra các nhà từ điện, nước, khí, bồn cầu, rác thải của các ngôi nhà. Bao vấn đề cần giải quyết mà phải để sau.

– Lễ ở đình làng. Thực ra mình đang đi chợ qua cổng đình thì cảm giác là phải vào, nên mình tính toán khoảng trưa qua đình. Đình làng hôm nay siêu đông, hơn cả hội làng. Qua đình thì lại thiếu chùa và miếu. Miếu làng từ sáng mình đã định qua vì miếu thờ huyệt nước cổ của làng nhưng toàn quên mặc dù miếu và chùa nằm ngay trước sân nhà mình. Thế là sau khi qua đình mình qua chùa làng và miếu luôn. Bình thương ngày lễ ra đình chả biết khấn gì mà hôm nay ngoại lệ phải xin phép xây dựng nhà, xin thông ba cái giếng và xin hỗ trợ phần cải tạo điện nước. Năm Tỵ phải làm nước không thì hai năm nữa muốn cũng chả làm được.

– Đến trưa thì mới đãi đỗ ngâm từ sáng và gạo để làm xôi vò cùng chè hoa cau cúng Tết Nguyên Tiêu ở nhà mình đầu tiên, nhà sắp xây thứ hai và nhà bố mẹ cuối cùng. Chiều muộn mới bắt đầu lần lượt cúng. Mình nhận ra nhà phải có nguồn nước chủ động và lửa thật thì mới tiêu được. Rác thải ngày xưa một cho vào lửa đốt hoặc tái tạo kiểu rèn, hàn, nung, hai là theo nước để vận hành hoặc phân hủy. Và nhà phải có đất đủ rộng để có vườn, vì nhiều thứ cần chuyển hóa trên đất, nhà xịn có cả cái ao càng tốt. Ngoài ra nhà có vật nuôi thì không sợ thừa đồ ăn. Đó là nhưng cơ sở để tiêu. Đất nước lửa, ba thứ đó nhất định phải mạnh và vận hành thông suốt.

Tinh thần của Nguyên tiêu là tiêu dao nên cứ thong thả mà làm. Sáng ra mưa nên toàn bộ xôi và chè được nấu bếp củi và nước mưa.

May mà có Tết Nguyên Tiêu để nhìn lại toàn bộ luồng vào ra của thân thể, ban thờ, nhà, đất. May mà có các lễ Tết để nhìn lại các cấu trúc và vận hành cơ bản.

Một năm mà đi hết các lễ Tết là phải tu chỉnh bản thân trên các vấn đề cơ bản rất nhiều, không khác gì tu tại gia. Mỗi lễ Tết đưa ra một cấu trúc và vận hành sống cơ bản mà khi soi chiếu lại thì mình luôn thiếu và sai. Kết quả nói trắng ra là chẳng có năng lực đón cái Tết nào cả trừ khi phải sửa chữa và bổ sung một đống lỗi sai hoặc không tối ưu của ban thờ và nhà đất.

Sau Tết Nguyên Đán chưa có kinh nghiệm, Tết Nguyên Tiêu mình và cả nhóm dành thời gian làm trước một số vấn đề cơ bản và một ngày để thiền, sau đó dành một ngày thoải mái để làm Tết. Thế là sẽ có thời gian để cảm thấy ngày Tết thực sự khác ngày thương vô cùng.

Mình thì vất vả vì lễ nào cũng phải làm ở ba nơi một lúc, chưa kể ra đình làng, nhưng dù sao ban thờ và nhà vẫn đủ lực làm lễ nguyên tiêu. Một số bạn thì nhà đất quá yếu không đủ lực để nguyên và tiêu phải thắp hương chuyển năng lượng rồi về quê làm lễ. Còn may mắn là nhà ông bà vẫn gần để về được trong ngày.

Hôm nay khi làm lễ thông cổng nhà đất, mình bỗng suy nghĩ cuộc đời cũng có cái cổng đầu vào và đầu ra. Chúng ta có biết đầu vào của đời mình là gì và đầu ra cuộc đời ta sẽ trở thành ai. Vậy hãy suy nghĩ đầu vào và đầu ra của ngôi nhà của mình.

Hôm nay khi làm lễ đón thần linh cửa trước và tiễn thần linh cửa sau, mình có suy nghĩ chúng ta mong cầu gì khi thần linh vào nhà, chúng ta và các vị thần linh thay đổi gì sau mỗi chuyến viếng thăm ấy. Suy rộng ra linh hồn chúng ta cũng vào ngôi nhà cơ thể và viếng thăm trần thế mỗi lần đầu thai.

Vào thế nào và ra thế nào hả chẳng phải là mục đích cuộc đời. Vào làm sao cho Nguyên, đó là Tiêu ở đầu vào, ra làm sao cho hết là Tiêu và Nguyên ở đầu ra. Đó chính là Nguyên Tiêu.